Grzegorz Augustynik, urodzony 25 listopada 1847 roku w Zagórzu, to postać, która na stałe wpisała się w historię Polski jako wybitny duchowny. Jego życie zakończyło się 10 listopada 1929 roku w Krakowie, gdzie pozostawił trwały ślad swojej działalności.
Był nie tylko księdzem rzymskokatolickim, ale również aktywnym działaczem społeczno-kulturalnym, co świadczy o jego zaangażowaniu w sprawy lokalnej społeczności. Jego pracy nie można lekceważyć, ponieważ przyczynił się do wielu inicjatyw, które miały znaczący wpływ na rozwój kultury i edukacji w Polsce. Warto bliżej przyjrzeć się jego dokonaniom i działalności, które kształtowały życie społeczne w ówczesnym czasie.
Życiorys
Grzegorz Augustynik przyszedł na świat 25 listopada 1847 roku w Zagórzu, które obecnie jest częścią Sosnowca. W czasach jego dzieciństwa był to niewielki ośrodek nieopodal Dąbrowy Górniczej, gdzie dorastał w rodzinie o robotniczym profilu. Po ukończeniu szkoły elementarnej w swoim rodzinnym Zagórzu, miał zaszczyt być jednym z uczniów Sługi Bożej Wandy Malczewskiej (1822–1896) oraz Jacka Siemieńskiego, co z pewnością wpłynęło na jego późniejsze życie i działalność. Warto dodać, że był pierwszym biografem Wandy Malczewskiej. W latach 1861–1869 kontynuował naukę w gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim.
W 1869 roku rozpoczął studia na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Warszawskiego, szybko jednak zrezygnował z tej ścieżki i przeszedł do Seminarium Duchownego w Kielcach. Przyjął święcenia kapłańskie 31 sierpnia 1872 roku. Po zakończeniu studiów teologicznych w Akademii Duchownej Rzymskokatolickiej w Petersburgu, uczynił krok w stronę posługi duszpasterskiej, najpierw jako wikariusz w różnych parafiach, takich jak Janina, Siemonia, Bobrowniki, Grodziec i Czeladź. W latach 1883–1897 pełnił funkcję administracyjnego przełożonego oraz dziekana w Włoszczowie.
W późniejszych latach pełnił urząd proboszcza w parafii Matki Boskiej Anielskiej w Dąbrowie Górniczej w dwóch kadencjach: od 1897 do 1902 oraz od 1906 do 1916 roku. W tym czasie intensywnie angażował się w działalność duszpasterską oraz społeczną i kulturalną. W 1911 roku, na czoło Stowarzyszenia Robotników Chrześcijańskich, które stało się prężnie działającym środowiskiem, zakupił grunt przy ulicy Staropocztowej. To tam wzniesiono budynek z salą widowiskową, która stała się miejscem spotkań stowarzyszenia oraz organizacji różnorodnych wykładów, prelekcji, a nawet tworzenia kółka teatralnego.
Również zasłynął jako budowniczy kościoła Matki Boskiej Anielskiej w Dąbrowie Górniczej. Projekt tego dzieła wyszedł spod ręki Stefana Pomiana Pomianowskiego. Kościół o trzech nawach miał być zintegrowany z istniejącą już budowlą pod wezwaniem św. Aleksandra. Budowa tej monumentalnej neogotyckiej świątyni trwała aż 14 lat, a jej konsekracja miała miejsce w 1912 roku. Ostatecznie osiągnęła wymiary: długości 68 m, szerokości 30 m i wysokości 30 m, z imponującymi wieżami, z których najwyższa mierzy 86 m. Podczas wizyty w Rzymie w 1900 roku, Grzegorz Augustynik zabiegał o odpust dla swojej parafii, co culminowało w podniesieniu czasu kościoła do rangi bazyliki na podstawie breve Leona XIII z 19 marca 1901 roku.
W latach 1902–1906 administrował parafią w Książu Wielkim. W 1916 roku przeniósł się do diecezji włocławskiej, zajmując się posługą jako proboszcz w Łasku. Po pięciu latach, w 1921 roku, postanowił zrezygnować z aktywności duszpasterskiej i zamieszkać na Jasnej Górze, gdzie przyjął habit paulinów. Jego zamiłowanie do pisania znalazło odzwierciedlenie w obfitej twórczości literackiej, która obejmowała łącznie aż 45 pozycji oraz liczne artykuły o tematyce społeczno-religijnej. Jest także autorem popularnego śpiewnika kościelnego.
Grzegorz Augustynik zmarł 10 listopada 1929 roku w Krakowie, a jego pogrzeb miał miejsce 15 listopada 1929 roku w Dąbrowie Górniczej, w kaplicy Porcjunkuli przy sanktuarium Matki Bożej Anielskiej.
Ordery i odznaczenia
Grzegorz Augustynik otrzymał liczne wyróżnienia i odznaczenia za swoje zasługi, które są świadectwem jego zaangażowania i poświęcenia.
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 27 listopada 1929 roku,
- Krzyż Legionowy,
- Krzyż „Pro Ecclesia et Pontifice”, nadany przez Stolicę Apostolską w 1908 roku.
Wyróżnienia
Grzegorz Augustynik zdobył wiele wyróżnień, które potwierdzają jego znaczenie w regionie i kościele.
W dniu 21 grudnia 1906 roku otrzymał tytuł honorowego kanonika kolegiaty kaliskiej, co było istotnym uznaniem w jego karierze.
W 1914 roku został mianowany prałatem domowym papieża Piusa XI, co podkreśla jego bliską współpracę z najwyższymi instancjami kościelnymi.
Dodatkowo, około 1929 roku, został uhonorowany tytułem Honorowego Obywatela Miasta Włoszczowy, co dowodzi jego zaangażowania w życie lokalnej społeczności.
Publikacje
Grzegorz Augustynik, jako niezwykle zaangażowany autor, ukazuje w swoich pracach bogatą treść tematyczną. Wśród jego publikacji wyróżnia się dzieło, które zasługuje na szczególną uwagę:
- Miłość Boga i Ojczyzny okazana w czynach czyli żywot świętobliwej Polki Panny Wandy Justyny Nepomuceny Malczewskiej, jej objawienia i przepowiednie dotyczące kościoła i Polski. (Wyd. 4, Częstochowa 1927),
Przypisy
- Agnieszka Raczyńska: U Matki, która wszystko rozumie. [w:] Niedziela. Edycja sosnowiecka, 10.08.2017 r. [dostęp 15.05.2018 r.]
- M.P. z 1929 r. nr 276, poz. 638 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i społecznej” - jako Grzegorz Augustyniak.
- Życiorys w serwisie gminy Włoszczowa
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Bogdan Dziwosz | Tomasz Wola | Marianna Dmochowska | Maksymilian Nawara | Włodzimierz Sedlak | Wilhelm Szymbor | Mirosław WolaOceń: Grzegorz Augustynik