Włodzimierz Sedlak

---

Życiorys

Urodziny Włodzimierza Sedlaka miały miejsce w skromnej, wielodzietnej rodzinie górniczej w Sielcu, który obecnie jest częścią Sosnowca. W 1919 roku, w poszukiwaniu lepszych możliwości, jego rodzina przeniosła się do Suchedniowa, a następnie w 1920 roku do Skarżyska-Kamiennej. Po zakończeniu edukacji w 1930 roku w lokalnym gimnazjum matematyczno-przyrodniczym, Włodzimierz postanowił podążyć ścieżką duchowną, wstępując do Seminarium Duchownego w Sandomierzu, gdzie w 1935 roku otrzymał sakrament kapłaństwa.

Jako kapłan, zajął się pracą w roli prefekta w Ćmielowie od 1935 do 1939 roku, a następnie przez dziewięć lat pełnił tę funkcję w Siennie. W okresie II wojny światowej, jego działalność obejmowała tajne nauczanie, co było wyrazem jego zaangażowania w edukację. Po wojnie, dzięki jego staraniom, w Siennie powstały nowoczesne instytucje edukacyjne, takie jak Szkoła Rzemiosł oraz Liceum Ogólnokształcące, które od 1992 roku nosi imię założyciela.

W 1946 roku rozpoczął studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Ukończył je z sukcesem, uzyskując w 1949 roku dyplom magistra z zakresu antropologii, a rok później z pedagogiki. W 1951 roku obronił doktorat na UMCS z rozprawą zatytułowaną Zmienność organizmu jako podstawa biologiczna wychowania.

W 1952 roku przeniósł się do Radomia, a osiem lat później rozpoczął pracę na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1966 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego z biologii teoretycznej na podstawie rozprawy dotyczącej ewolucji organicznej. W wyniku swoich działań, objął kierownictwo nowo utworzonej Katedry Biologii Teoretycznej, a w 1974 roku został profesorem nadzwyczajnym, a na początku lat 80-tych – profesorem zwyczajnym.

Włodzimierz Sedlak zmarł w Radomiu 17 lutego 1993 roku. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Radomiu.

Edukacja

Włodzimierz Sedlak, znany ze swoich osiągnięć, miał interesującą drogę edukacyjną, która zaczęła się w Sosnowcu, gdzie uczestniczył w prywatnych lekcjach. Następnie jego losy zaprowadziły go do Suchedniowa, gdzie również kontynuował naukę w formie lekcji prywatnych.

Po krótki, dwuletnim okresie spędzonym w szkole powszechnej Siemianowskiego, młody Sedlak postanowił spróbować swoich sił w gimnazjum. Niestety, jego pierwsze podejście w 1922 roku zakończyło się niepowodzeniem, gdyż wyniki egzaminów wstępnych nie były zadowalające.

Jednak determinacja Włodzimierza nie słabła. Zaledwie kilka miesięcy później, w czerwcu 1923 roku, udało mu się zdobyć miejsce w gimnazjum, a co więcej, dołączył od razu do II klasy.

Gimnazjum, które uczęszczał, na początku miało profil humanistyczny, ale w miarę upływu lat, kierunek nauczania zmieniało się w stronę przyrodniczo-matematyczną, co miało kluczowe znaczenie dla dalszego rozwoju jego zainteresowań i kariery.

Działalność naukowa

Włodzimierz Sedlak był wyjątkowym naukowcem, którego prace obejmowały wiele obszarów badawczych. Jako jeden z pionierów bioelektroniki, zasłynął także w takich dziedzinach jak archeologia, geologia, paleontologia oraz paleobiochemia i paleobiofizyka. Jego wkład w naukę jest nieoceniony ze względu na różnorodność podejmowanych tematów.

Do najbardziej znaczących hipotez sformułowanych przez Sedlaka można zaliczyć:

• teoria dotycząca powstania życia z istotnym udziałem związków krzemu,
• koncepcję bioplazmy,
• elektromagnetyczną naturę życia, którą określił mianem bioelektroniki.

Badania, które Sedlak prowadził, zainicjował tuż po ukończeniu studiów w latach 50. Zaintrygowany historią, uczestniczył w badaniach dotyczących starożytnego hutnictwa w rejonie Gór Świętokrzyskich. W 1957 roku przyniosło mu to odkrycie pirytu na Łysej Górze, a dwa lata później, w 1959 roku, wydobył łupki żelaza, których pochodzenie datowane jest na czasy starożytne. Jego rekonstrukcje dotyczące wytopu żelaza w dymarce były przełomowe dla tego obszaru badań.

Badania paleontologiczne

W trakcie swoich badań sedlak zajmował się również paleontologią, a w szczególności opisał meduzy krążkopławów z rodzaju Camptostroma oraz różne gatunki ślimaków w warstwach kwarcytowych kambru na Łysej Górze. Jego odkrycia obejmowały również struktury, które w końcu usystematyzował jako nowy rząd fauny, nazwany Corallicyathida, z dwiema nowo ustanowionymi rodzinami: Heliomiria i Silimorpha. W 1980 roku jego prace doprowadziły do publikacji odkrycia skamieniałości w kambryjskich kwarcytach na Łysej Górze, które uznano za krasnorosty.

Późniejsze badania nad organicznymi strukturami i ich pochodzeniem, które uznał za Corallicyathida, spotkały się jednak z krytyką, a wiek kwarcytów, który pierwotnie określał jako wczesnokambryjski, został przekształcony na młodszy – środkowo-późnokambryjski. W 1959 roku Sedlak sformułował swoją hipotezę na temat krzemowych początków życia. W 1967 roku rozpoczął pracę nad koncepcją bioelektroniki, w której zgłębiał związki między reakcjami chemicznymi a procesami elektronicznymi w organicznych półprzewodnikach.

W swoich badaniach, Sedlak zastanawiał się również nad hipotetyczną bioplazmą, piątą formą materii, która miałaby istnieć wyłącznie w organizmach żywych. W 1969 roku przedstawił koncepcję elektromagnetycznej teorii życia, ujmującą wszystkie procesy życiowe jako zachodzące na poziomie kwantowym w środowisku półprzewodnikowym białek.

W swojej książce „Na początku było jednak światło” wprowadził termin wszechpróżni, odnosząc się do pierwotnej i nieskończonej próżni, która miała istnieć przed początkiem znanego nam świata.

Kontrowersje

Prace Sedlaka często wykraczały poza tradycyjne ramy nauk biologicznych, co skutkowało licznych kontrowersjami oraz skrajnie różnymi ocenami jego dorobku. Przedstawiane przez niego pomysły, związane często z filozofią przyrody, budziły emocje i zainteresowanie, mimo że sam siebie określał jako biologa-teoretyka, a nie filozofa.

Twórczość

Włodzimierz Sedlak był niezwykle płodnym autorem, który pozostawił po sobie bogaty dorobek literacki. Jego twórczość obejmowała nie tylko książki, ale również ponad 250 rozpraw i artykułów naukowych oraz scenariusz filmu pod tytułem „Krzem – pierwiastek młodości”. Poniżej przedstawione są kluczowe pozycje z jego dorobku.

Książki naukowe: Wśród istotnych tytułów znajdują się:

• Rola krzemu w ewolucji biochemicznej życia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967,
• Bioelektronika 1967–1977, Wydawnictwo PAX 1979,
• Postępy fizyki życia, Wydawnictwo PAX 1984,
• Kierunek – początek życia. Narodziny paleobiochemii krzemu, 1985. Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego,
• Wprowadzenie w bioelektronikę, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988.

Książki popularnonaukowe: Sedlak napisał także szereg publikacji, które zyskały uznanie w szerszym gronie odbiorców, w tym:

• U źródeł nowej nauki. Paleobiochemia, tom 246 serii wydawniczej Omega, Wiedza Powszechna, 1973,
• Bioelektronika – środowisko – człowiek, 1980. Zakład Narodowy im. Ossolińskich,
• Homo electronicus, 1980 (Państwowy Instytut Wydawniczy), 1994, 2005 (Wyd. Continuos),
• Na początku było jednak światło, 1986 Państwowy Instytut Wydawniczy,
• Inną drogą, 1988 PAX.

Książki autobiograficzne i wspomnieniowe: Wiele z jego dzieł to autobiografie, takie jak:

• Życie jest światłem, PAX 1985 (2004 Wyd. Continuo),
• W pogoni za nieznanym, 1990 Wyd. Lubelskie (2002 – Wyd. Continuo),
• Człowiek i Góry Świętokrzyskie, 1993 „Książka i Wiedza” (wyd. z 2001 – Wyd. Continuo),
• Listy do Matki, 1997, Wyd. Continuo,
• Pamiętnik I. Antek z Ćmielowa, 1999, Wyd. Continuo,
• Pamiętnik II. Uciekaj do dziury, 2001 Wyd. Continuo,
• Pamiętnik III. Nie dla głupich, 2003 Wyd. Continuo,
• Pamiętnik IV. Ziemia Święta i nie tylko…, 2004 Wyd. Continuo,
• Pamiętnik V. Żywot uczonego. 2006, Wyd. Continuo,
• Pamiętnik VI. Dzieje mojej duszy. 2008, Wyd. Continuo,
• Pamiętnik VII. Abraham na rozdrożu. 2009, Wyd. Continuo,
• Pamiętnik VIII. Byłem tylko człowiekiem. 2010, Wyd. Continuo.

Publikacje religijne: Włodzimierz Sedlak poruszał także tematykę religijną, wydając m.in.:

• Technologia Ewangelii, Wyd. Pallottinum 1989,
• Zagubiony Bóg, Wyd. Pallottinum, 1996,
• Boży kram, 1998 Wyd. Continuo.

Inne pozycje książkowe: Należą do nich:

• Wykłady o bioelektronice, 1987 Alma Press,
• Teologia światła, czyli sięganie nieskończoności, 1997 Wyd. Continuo.

Aforyzmy i słowotwórstwo

Dorobek piśmienniczy Włodzimierza Sedlaka jest przedmiotem licznych badań ze względu na jego wartość słowotwórczą oraz wkład w rozwój języka polskiego. Jego aforyzmy są analizowane jako przykład innowacyjności, która idzie w parze z jego teoriami naukowymi.

Patron

Włodzimierz Sedlak pełni rolę patrona dla wielu ważnych instytucji edukacyjnych i lokalnych w Skarżysku-Kamiennej, a także w okolicznych miejscowościach. Jego imię nosi Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Skarżysku-Kamiennej, Liceum Ogólnokształcące w Siennie oraz Szkoła Podstawowa nr 9 w Skarżysku-Kamiennej.

Co więcej, Włodzimierz Sedlak jest również patronem dwóch ulic – pierwsza z nich znajduje się na osiedlu Planty w Radomiu, a druga w Sosnowcu. Ta zaszczytna rola przyczynia się do utrwalania pamięci o jego wkładzie w życie lokalnych społeczności.

---

Oceń: Włodzimierz Sedlak

---