Stefan Koziński, urodzony 27 lipca 1902 roku w Sosnowcu, to postać, która zapisała się w historii polskiej architektury. Zmarł 24 stycznia 1976 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w postaci licznych projektów budynków.
Jako architekt, Koziński był autorem wielu istotnych realizacji, które można odnaleźć zarówno w stolicy, jak i w Gdyni. Jego twórczość charakteryzowała się nowoczesnym podejściem do formy i funkcji, co znacząco wpłynęło na rozwój architektury polskiej w XX wieku.
Życiorys
W 1929 roku Stefan Koziński zakończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Jego praca dyplomowa, dotycząca Pałacu Prezydenta w Alejach Ujazdowskich, była przygotowana pod kierunkiem Czesława Przybylskiego. W 1969 roku uzyskał stopień naukowy doktora, co podkreśla jego zaangażowanie i pasję do architektury.
W okresie międzywojennym, Koziński aktywnie działał w Biurze Studiów Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Jego zadaniem było opracowywanie wzorcowych projektów szkół powszechnych oraz gimnazjów ogólnokształcących w latach 1931-1935. Po rozpoczęciu II wojny światowej, brał udział w kampanii wrześniowej, a po jej zakończeniu przebywał przez jakiś czas na Węgrzech. W Budapeszcie, po internowaniu, kontynuował pracę architekta przy projektowaniu zakładów przemysłu chemicznego, gdzie również założył koło SARP.
Jego trudne doświadczenia związane z II wojną światową obejmowały aresztowanie przez Niemców i przebywanie w obozie Mauthausen-Gusen w latach 1944-1945. Po wojnie, w Biurze Odbudowy Stolicy, kierował jedną z pracowni urbanistycznych, a od 1953 do 1957 roku był urbanistą rejonowym w Komitecie Urbanistyki i Architektury. Następnie pracował w Instytucie Urbanistyki i Architektury w latach 1957-1973, gdzie miał wpływ na wiele ważnych projektów, w tym rekonstrukcję Zamku Królewskiego w Warszawie.
Do jego znaczących realizacji architektonicznych należy ambasada Węgier w Warszawie, a także projekty budynków Spółdzielni „Kolektyw” z pracowniami rzeźbiarskimi na Saskiej Kępie, YMCA w Gdyni oraz Kościół św. Teresy od Dzieciątka Jezus i Męczenników Rzymskich we Włochach.
Koziński brał również udział w konkursach architektonicznych, w których zdobył liczne nagrody. Wśród nich, zasługuje na uwagę wyróżnienie za projekt Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie oraz II nagroda za zespołowy projekt Stadionu X-lecia w Warszawie.
Stefan Koziński zmarł, a jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 284-6-14), gdzie spoczywa obok wielu innych wybitnych postaci związanych z historią Polski.
Ordery i odznaczenia
Stefan Koziński, znany ze swoich licznych zasług, został odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, które odzwierciedlają jego wkład w rozwój i odbudowę kraju.
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (przyznany 23 maja 1955),
- Złota odznaka „Odbudowa Warszawy”.
Przypisy
- Dr inż. arch. Stefan Koziński. architektsarp.pl. [dostęp 24.03.2021 r.]
- Budynek YMCA ul. Żeromskiego 26 /róg Derdowskiego. modernizmgdyni.pl. [dostęp 24.03.2021 r.]
- Ambasada Węgier. sarp.org.pl. [dostęp 24.03.2021 r.]
- Stefan Koziński. sarp.org.pl. [dostęp 24.03.2021 r.]
- Stefan Koziński (1902–1976). szklometaldetal.pl. [dostęp 24.03.2021 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ KOZIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 29.03.2021 r.]
- Hanna Faryna-Paszkiewicz: Saska Kępa. Warszawa: Murator, 2001, s. 106. ISBN 83-915407-0-7.
- M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 – Uchwała Rady Państwa z dnia 23.05.1955 r. nr 0/813 – na wniosek Prezesa Komitetu do Spraw Urbanistyki i Architektury.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Leszek Sołtysik | Tadeusz Heftman | Stefan Zemła | Bruno Elkouken | Aleksander Ginsberg | Paweł Fidala | Leonard Danilewicz | Ryszard Jurkowski | Maciej Gryczmański | Andrzej Kos | Stefan Śmigielski (architekt) | Bartłomiej Brzózka | Tadeusz Szczerba | Wacław Podlewski | Andrzej Frydecki | Aleksander Osuch | Ludwik NatkaniecOceń: Stefan Koziński