Wacław Antoni Podlewski, urodzony 1 stycznia 1895 roku w Sosnowcu, a zmarły 6 kwietnia 1977 roku w Radości, to postać, która znacząco wpłynęła na rozwój polskiej architektury oraz urbanistyki.
Jako architekt, Podlewski miał na celu nie tylko tworzenie nowoczesnych budowli, ale także dbanie o dziedzictwo kulturowe, co z kolei doprowadziło go do pracy jako konserwator zabytków.
Życiorys
Wacław Podlewski przyszedł na świat w rodzinie Henryka Tomasza (1850–1907) i Jadwigi z Fabianich (zm. 1937). Po zakończeniu edukacji w 1928 roku, zdobył dyplom na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Początkowo angażował się w pracę w sochaczewskiej fabryce jedwabiu, a następnie miał istotny wkład w projekty budowlane, w tym przy budowie przy ul. Górnośląskiej. Był również zaangażowany w realizację kolonii mieszkaniowej Lubeckiego w Warszawie oraz w spółdzielni mieszkaniowej na Żoliborzu, a także w projekty w Śródborowie położonym w pobliżu Otwocka, siedziby Banku Gospodarstwa Krajowego oraz Ministerstwa Komunikacji.
W roku 1935 Podlewski pracował w Wydziale Planowania Miasta Zarządu Miejskiego w Warszawie, gdzie jego wizje urbanistyczne zyskały uznanie. Po zakończeniu II wojny światowej, od 1945 roku, wykonywał swoje obowiązki w Wydziale Architektury Biura Odbudowy Stolicy, zyskując szczególne wyróżnienie za prace rekonstrukcyjne podczas odbudowy Starego Miasta w Warszawie.
W 1950 roku zaangażował się w działalność Polskich Pracowni Konserwacji Zabytków, gdzie dołączył do szeregów renomowanych stowarzyszeń, takich jak Stowarzyszenie Architektów Rzeczypospolitej Polskiej, Towarzystwo Urbanistów Polskich oraz Stowarzyszenie Historyków Sztuki.
Wakacje w życiu osobistym spędził u boku żony, Jadwigi Kryńskiej. Niestety, ich małżeństwo nie doczekało się potomstwa. W późniejszych latach Wacław Podlewski zmarł w Radości, w Warszawie, a jego prochy spoczęły w grobowcu rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Brwinowie.
Realizacje
W dorobku Wacława Podlewskiego znajduje się wiele znaczących realizacji, które zasługują na szczegółowe omówienie. Oto niektóre z nich:
- Budynek Arsenału przy ulicy Długiej – konserwacja,
- Kościół Najświętszej Marii Panny na Nowym Świecie – inwentaryzacja (1933),
- Kamienica Fukierowska w Warszawie – odbudowa (1947–1953),
- Pałac Biskupów Krakowskich w Warszawie – odbudowa (1948–1951), współpraca z Ludwikiem Borawskim,
- Kamienica Gizińska w Warszawie – odbudowa (1951–1953),
- Barbakan w Warszawie – odbudowa (1952–1954),
- Brama Krakowska w Lublinie – gruntowna restauracja (1954), gruntowny remont i regotycyzacja (1959–1964),
- Szydłów – odbudowa miasta (1957–1959),
- Zamek Piastów Śląskich w Brzegu – odbudowa (1966–1970).
Podsumowując, realizacje Wacława Podlewskiego wyróżniają się nie tylko wysoką jakością wykonania, ale również znaczeniem dla zachowania dziedzictwa kulturowego w Polsce.
Konkursy
Wacław Podlewski, znany z licznych osiągnięć w dziedzinie architektury, zdobył uznanie w licznych konkursach projektowych. Wśród jego znaczących sukcesów można wymienić:
- konkurs na rozplanowanie dzielnicy przy dworcu kolejowym Łódź Fabryczna w 1932 roku, gdzie był współautorem obok Marii Buckiewicz, Lecha Sawickiego oraz Władysława Antoniego Wieczorkiewicza, uzyskując I nagrodę,
- konkurs na zagospodarowanie terenów Pola Mokotowskiego oraz Folwarku Rakowiec, zrealizowany w 1935 roku, gdzie współpracował z Heleną Morsztynkiewiczową, Jerzym Hryniewieckim, Jadwigą Stanisławską, Tadeuszem Sieczkowskim oraz Wacławem Hryniewiczem, który zakończył się przyznaniem mu nagrody równorzędnej III miejsca,
- konkurs poświęcony rozplanowaniu miasta Równego, który odbył się w 1937 roku, wspólnie z Józefem Reńskim, gdzie zdobył III nagrodę,
- konkurs dotyczący planowania mola południowego w Gdyni i przyległych terenów, przeprowadzony w 1937 roku, w którym współpracował z Antoniem Jawornickim oraz Józefem Reńskim, osiągając IV nagrodę wraz z premią finansową wynoszącą 1000 zł.
Dodatkowo, w 1953 roku został laureatem Nagrody Państwowej II stopnia zespołowej za kreatywną rekonstrukcję architektoniczną Rynku Starego Miasta w Warszawie.
Ordery i odznaczenia
Wśród znaczących wyróżnień, jakie otrzymał Wacław Podlewski, znajdują się następujące nagrody:
- Srebrny Krzyż Zasługi, przyznany 22 lipca 1953,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, otrzymany 19 stycznia 1955.
Przypisy
- In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Wacław Antoni Podlewski [online], www.archimemory.pl [dostęp 06.12.2023 r.]
- Konkursy. „Komunikat SARP”. Rok IV (Nr 3), s. 10, marzec 1937. Warszawa: Stowarzyszenie Architektów R.P. [dostęp 06.12.2023 r.]
- Wacław Podlewski – realizacje, Fotopolska
- Architektoniczne perły Warszawy, Renowacje i zabytki nr. 3/2012
- a b Wacław Antoni Podlewski, Sejm Wielki
- a b c d e f g h i j k l TadeuszT. Skarżyński, TadeuszT., AnnaA. Jakubowska, Naczelna Organizacja Techniczna. Federacja StowarzyszeńN.O.T.F.S., Słownik biograficzny techników polskich, wyd. 1, t. 21, Warszawa: Sigma, 2010, s. 133–134, ISBN 83-85001-32-8, OCLC 21877224 [dostęp 19.11.2021 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- M.P. z 1953 r. nr 93, poz. 1253 „za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego”.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Tadeusz Szczerba | Bartłomiej Brzózka | Stefan Śmigielski (architekt) | Stefan Koziński | Leszek Sołtysik | Tadeusz Heftman | Stefan Zemła | Bruno Elkouken | Aleksander Ginsberg | Paweł Fidala | Andrzej Frydecki | Aleksander Osuch | Ludwik Natkaniec | Andrzej Kos | Maciej Gryczmański | Ryszard Jurkowski | Leonard DanilewiczOceń: Wacław Podlewski