Zygmunt Baranowski

---

Życiorys

Zygmunt Baranowski przyszedł na świat 29 września 1933 roku w Sosnowcu. Był synem Stanisława i Władysławy. Swoją edukację militarzną rozpoczął w 1950 roku, gdy wstąpił do Korpusu Kadetów im. gen. Karola Świerczewskiego znajdującego się w Warszawie. W latach 1954–1955 kształcił się w rocznej szkole oficerskiej, która była częścią Krajowego Ośrodka Szkoleniowego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Gdańsku.

Jego kariera w aparacie bezpieczeństwa miała początek w Gdańsku, gdzie pracował przede wszystkim w Wydziale II zajmującym się kontrwywiadem. Po pewnym czasie, w 1957 roku, został przeniesiony do Wydziału „T”, który specjalizował się w działaniach technicznych. Jednak w 1962 roku, na własną prośbę, powrócił do Wydziału II. W czerwcu 1970 roku objął stanowisko zastępcy naczelnika Wydziału II w komendzie wojewódzkiej MO w Gdańsku, a w 1973 roku został naczelnikiem tego wydziału.

W czerwcu 1975 roku Zygmunt Baranowski został zastępcą komendanta ds. Służby Bezpieczeństwa KW MO w Szczecinie. Następnie, w marcu 1980 roku, objął stanowisko zastępcy komendanta ds. Służby Bezpieczeństwa KW MO w Katowicach, którego sprawował do listopada 1984 roku. W czasie stanu wojennego odpowiadał za przeprowadzanie akcji „Klon”, która polegała na wywieraniu presji na działaczy opozycji.

Od 15 listopada 1984 roku do maja lub czerwca 1985 roku pełnił funkcję dyrektora Departamentu IV MSW. Ta część Służby Bezpieczeństwa zajmowała się zagadnieniami związanymi z Kościołem katolickim oraz innymi związkami wyznaniowymi. Zygmunt Baranowski był również członkiem PZPR, a od stycznia 1984 roku przynależał do Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Katowicach.

Po zakończeniu kariery zawodowej, został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie w kwaterze 8B, w rzędzie 7, a jego grób posiada numer 10.

Atak na kopalnię „Wujek”

Zygmunt Baranowski pełnił ważną rolę jako szef katowickiej Służby Bezpieczeństwa w kluczowym okresie polskiej historii. Jego działania miały miejsce w czasie, gdy wprowadzono stan wojenny, a także podczas brutalnego ataku na strajkującą kopalnię „Wujek”. W tej tragedii zginęło dziewięciu górników, co wstrząsnęło nie tylko lokalnym, ale i ogólnokrajowym społeczeństwem.

Przed rozpoczęciem ataku na kopalnię, a także przed wprowadzeniem stanu wojennego, Baranowski był odpowiedzialny za organizowanie działań mających na celu pacyfikację strajków w śląskich zakładach pracy. To on kierował pracami, które doprowadziły do wypracowania szczegółowych planów, mających na celu stłumienie protestów robotniczych.

W momencie, gdy doszło do ataku w kopalni „Wujek”, w terenie była obecna jednostka podległa płk. E. Perkowi, będąca bezpośrednio podporządkowana Baranowskiemu. Te wydarzenia są kluczowe dla zrozumienia roli, jaką odegrał w tym dramatycznym okresie, zarówno w skali lokalnej, jak i krajowej.

Departament IV

Bezpośrednio po tragicznym zdarzeniu związanym z zabójstwem ks. Jerzego Popiełuszki, Zygmunt Baranowski został przeniesiony do Warszawy, gdzie objął funkcję wicedyrektora, a wkrótce także dyrektora Departamentu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Przejęcie tych obowiązków było spowodowane aresztowaniem Adama Pietruszki, który dotychczas zajmował stanowisko wicedyrektora tego departamentu, a także zawieszeniem w obowiązkach dyrektora gen. Płatka.

Odznaczenia

Wśród wielu osiągnięć Zygmunta Baranowskiego, istotne miejsce zajmują przyznane mu odznaczenia, które stanowią wyraz uznania za jego wkład w rozwój Polski. Dzięki zaangażowaniu w służbę publiczną, otrzymał szereg wyróżnień, które świadczą o jego zasługach.

• krzyż oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• medal 30-lecia Polski Ludowej,
• medal 40-lecia Polski Ludowej,
• złota odznaka „W Służbie Narodu”.

---

Oceń: Zygmunt Baranowski

---