Władysław Gęborek

---

Życiorys

Władysław Gęborek, syn Tomasza, górnika oraz Ludwiki z domu Stola, rozpoczął swoją edukację w szkole elementarnej, kończąc zaledwie trzy klasy. Już w wieku 11 lat podjął pracę w cegielni, a w 1902 roku przeniósł się do kopalni węgla kamiennego „Klimontów”. W 1905 roku związał się z Polską Partią Socjalistyczną (PPS), co rozpoczęło jego zaangażowanie w działalność polityczną.

Angażował się w organizację manifestacji oraz działał w przemyślnej agitacji. Jego działalność polityczna doprowadziła do aresztowania 29 czerwca 1907 roku. Po ośmiu miesiącach spędzonych w więzieniu, został zesłany na trzy lata do guberni tobolskiej. W grudniu 1910 roku powrócił do kraju, a w styczniu 1911 roku został powołany do wojska, skierowany na Kaukaz. Niestety, z powodu złego stanu zdrowia, uwolniono go z wojska jesienią 1911 roku.

Po powrocie Gęborek wznowił pracę w kopalni węgla „Kazimierz”, a później w „Juliusz”. Istnieje przypuszczenie, że w tym okresie był członkiem Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS na terenie Zagłębia Dąbrowskiego. Od 1912 roku był również związany z Związkiem Strzeleckim.

Pełnił funkcję przewodniczącego Związku Zawodowego Robotników Przemysłu Górniczego w Dąbrowie Górniczej w latach 1916-1919. W czasie I wojny światowej był działaczem Polskiej Organizacji Wojskowej. W związku z zagrożeniem aresztowaniem, w czerwcu 1916 roku wyjechał na krótko do Kielc, gdzie pod fałszywym nazwiskiem pracował w kopalni miedzi. W 1917 roku wrócił do Klimontowa, gdzie zaangażował się w strajki górników, co doprowadziło do jego aresztowania w marcu 1918 roku, a następnie więzienia w Zamościu. Po trzech miesiącach został zwolniony dzięki interwencji związków zawodowych.

W listopadzie 1918 roku Gęborek objął stanowisko komendanta Milicji Ludowej PPS w Klimontowie oraz kierował akcją rozbrajania okupacyjnych wojsk. Z ramienia Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS, pełnił rolę przewodniczącego Rady Delegatów Robotniczych w Dąbrowie Górniczej, a później został burmistrzem Zagórza, który znajduje się w pobliżu Sosnowca.

W wyniku wyborów parlamentarnych w 1919 roku, Gęborek został wybrany z pierwszej listy (PPS) w okręgu wyborczym nr 29 (Sosnowiec). Jako członek Sejmu Ustawodawczego, reprezentujący Związek Polskich Posłów Socjalistycznych, uczestniczył w pracach komisji dotyczącej odbudowy kraju. W Sejmie był współautorem wniosku o wprowadzenie trzeciej zmiany w kopalniach, co miało na celu redukcję bezrobocia oraz zwiększenie wydobycia węgla.

Po zakończeniu kadencji, Gęborek wrócił do Klimontowa i ponownie podjął pracę w kopalni. Aktywnie działał również w ramach spółdzielczości spożywców, a od 1923 roku był członkiem Rady Nadzorczej Związku Robotniczych Stowarzyszeń Spółdzielczych.

W 1925 roku, w towarzystwie swojej rodziny, wyemigrował do Francji, gdzie zaczął pracować w kopalniach soli potasowych w okolicy Nancy. Później wykonywał dorywcze zajęcia jako dozorca w kopalniach oraz na biedaszybach, co często wiązało się z bezrobociem. W 1928 roku powrócił do kraju, jednak po dwóch latach znalazł zatrudnienie w kopalni „Helena” w Niwce. Od 1934 roku znowu nie miał pracy, a w urzędach zajmował się wydobywaniem węgla w biedaszybach. W latach 1928-1939 przynależał do PPS oraz Centralnego Związku Górników w Zagłębiu Dąbrowskim.

Podczas niemieckiej okupacji, Gęborek pozostawał aktywnym członkiem konspiracyjnej PPS-WRN, będąc jednym z kluczowych organizatorów Gwardii Ludowej WRN w Zagłębiu. Po zakończeniu II wojny światowej, aż do 1949 roku pracował jako górnik w kopalni „Klimontów”, a po przejściu na emeryturę objął funkcję sołtysa w Klimontowie.

---

Oceń: Władysław Gęborek

---