Aniela Urbanowicz


Aniela Urbanowicz, znana z imienia i nazwiska jako Aniela Urbanowicz z d. Reicher, urodziła się 31 maja 1899 roku w Sosnowcu. Jej życie zostało zakończone 3 grudnia 1988 roku w Warszawie.

Była aktywną działaczką społeczno-polityczną, która pozostawiła znaczący ślad w historii Polski.

Życiorys

Aniela Urbanowicz przyszła na świat 31 maja 1899 roku w Sosnowcu, w rodzinie żydowskiej związanej z przemysłem. Była córką Stanisława Reichera oraz Marii z Perlmutterów. W jej rodzinie znajdował się również jej brat, Michał Reicher. Po zakończeniu I wojny światowej, Aniela osiedliła się w Warszawie, gdzie rozpoczęła studia przyrodnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Niestety, musiała przerwać edukację, gdyż wyszła za mąż za Stefana Urbanowicza, adwokata oraz zwolennika ruchu ludowego. W późniejszym czasie, był on obrońcą Władysława Kiernika w tzw. procesie brzeskim. Aniela doczekała się dwóch córek: Halinę oraz Ewę.

W 1934 roku rodzina Urbanowiczów przeniosła się z Ożarowa do Warszawy, osiedlając się w willi na ulicy Klonowej. Dom rodzinny Anieli – Dworek Reicherów oraz ich letnia posiadłość w Juracie zmieniły się jedynie w miejsce wypoczynku. W czasie II wojny światowej Aniela mieszkała w Warszawie, gdzie jej mąż i córka Ewa niestety zginęli w obozach koncentracyjnych. W trakcie powstania warszawskiego Aniela prowadziła kuchnię polową dla harcerzy.

Po wojnie, zamieszkała ponownie w rodzinnym dworku w Ożarowie, ponieważ willa na ulicy Klonowej została skonfiskowana przez ówczesne władze. Jednak dzięki pomocy Józefa Cyrankiewicza, którego ukrywała w czasie okupacji, udało jej się uzyskać przydział na mieszkanie z kuchnią na Nowym Świecie w Warszawie. Od lipca 1945 do początku 1949 roku Aniela kierowała Domem Matki i Dziecka w Słupsku, gdzie współpracowała z księdzem Janem Zieją.

*Cytat:* Władysław Bartoszewski wspomina: ” (…) ks. Zieja założył na terenie ówczesnej strefy sowieckiej w Niemczech (dziś po stronie polskiej) dom dla samotnych matek, przyjmując do niego zarówno Polki, jak i Niemki, często ofiary gwałtów, młode, osamotnione i bezradne. Pomagała mu p. Aniela Urbanowicz, która straciła męża w obozie koncentracyjnym, nieletnią córkę w Oświęcimiu, a sama, ze starszą córką, działała w konspiracji w czasie wojny. Miała więc szczególne „prawo” do balastu nienawiści, ale pomagała nieszczęśliwym Niemkom. „

Aniela była również aktywną działaczką warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, będąc członkiem zarządu w latach 1960–1961, 1963–1964 oraz 1965–1966. Jej działalność koncentrowała się głównie na problematyce ekumenicznej i popularyzacji prac Soboru Watykańskiego II. W 1959 roku doprowadziła do spotkania członków KIK z przedstawicielami innych wyznań chrześcijańskich, a w 1961 roku zorganizowała Sesję Soborowo-Ekumeniczną. Wspólnie z Janem Turnauem kierowała Sekcją Ekumeniczną. W jej mieszkaniu na Nowym Świecie oraz w rodzinnym dworku w Ożarowie odbywały się liczne poufne spotkania przedstawicieli ruchu Znak. W 1967 roku miała zaszczyt być audytorem podczas III Światowego Kongresu Apostolstwa Świeckich w Rzymie.

Aniela współpracowała także z miesięcznikiem „Więź”. W 1960 roku, podczas wizyty we Francji, odwiedziła Wspólnotę Taizé, a po powrocie napisała pierwszy artykuł na jej temat w polskiej prasie, zatytułowany „Taizé, klasztor protestancki”, który opublikowano w Tygodniku Powszechnym 19 lutego 1961 roku. W kolejnych latach prowadziła korespondencję z przeorem Wspólnoty, bratem Rogerem, i tłumaczyła jego teksty. W 1986 roku uzyskała tytuł pierwszej laureatki Nagrody Pojednania im. Mahatmy Gandhiego, ustanowionej przez Wspólnotę.

Na koniec warto podkreślić, że Aniela Urbanowicz była ostatnią z rodu Reicherów, która posiadała dworek w Ożarowie Mazowieckim. W Sosnowcu istnieje ulica nosząca jej imię.

Przypisy

  1. Kalendarium, w: Jan Zieja Życie Ewangelią (spisane przez Jacka Moskwę), wyd. Znak, Kraków 2017, s. 239, 241
  2. maszynopis autorstwa L. Sedlaczka pt. Ślady ludzi i historycznych wydarzeń w gminie Ożarów Mazowiecki. [dostęp 05.02.2014 r.]
  3. Portret Anieli Urbanowicz na stronie sosnowieckiefakty.pl. [dostęp 20.08.2013 r.]
  4. Artykuł Joanny Bątkiewicz-Brożek „Kościół pojednania”. [dostęp 20.08.2013 r.]
  5. Biogram Michała Reichera – brata Anieli. [dostęp 18.09.2013 r.]
  6. Friszke 1997, s. 83.
  7. Friszke 1997, s. 58.
  8. Friszke 1997, s. 69, 85, 86, 148.
  9. Friszke 1997, s. 297, 298.
  10. Rottenberg 2005, s. 224.
  11. Rottenberg 2005, s. 223.
  12. Paweł Kwiatkowski Ks. Klinger w Taizé

Oceń: Aniela Urbanowicz

Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:19