Michał Reicher, znany również jako Michał Reicher-Sosnowski, to postać, która wywarła znaczący wpływ na rozwój polskiej anatomii i antropologii. Urodził się 17 listopada 1888 roku w Sosnowcu, a swoje życie zakończył 31 sierpnia 1973 roku w Gdańsku.
Był to polski naukowiec żydowskiego pochodzenia, który zdobył tytuł profesora zwyczajnego w dziedzinie nauk biologicznych. Jego badania i publikacje przyczyniły się do wzbogacenia wiedzy w obszarze anatomii człowieka. Wspólnie z innymi badaczami kontynuował prace nad kompleksowym podręcznikiem pod tytułem Anatomia człowieka, które rozpoczął profesor dr Adam Bochenek.
Michał Reicher ma również na swoim koncie istotne osiągnięcia w zakresie kształcenia przyszłych pokoleń lekarzy. Jest twórcą wileńskiego Collegium Anatomicum, które działa do dzisiaj. Ponadto, był jednym z pionierów w tworzeniu Akademii Lekarskiej w Gdańsku, co podkreśla jego znaczenie w polskiej medycynie i edukacji.
Życiorys
Michał Reicher był synemStanisława Reichera oraz Marii Permuter (Perlmutter). Po trudnościach w Gimnazjum im. Ignacego Jana Paderewskiego w Sosnowcu, gdzie został wydalony za swoje patriotyczne działania oraz zaangażowanie w strajk szkolny, zyskał później honorową odznakę „Za Walkę o Szkołę Polską”. W 1907 roku zdobijając maturę w Warszawie, świadectwo od razu wyrzucił do kosza i uciekł z domu. Następnie, do 1912 roku, studiował antropologię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Zurychu, gdzie uzyskał stopień doktora filozofii na podstawie dysertacji „Untersuchungen über die Schädelform der alpenländischen und mongolischen Brachycephalen”. Uczył się pod okiem wybitnych specjalistów takich jak Georg Ruge i Otto Schlaginhaufen.
W roku 1914, jako stypendysta, wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował w Zakładzie Embriologii Instytutu Carnegie w Baltimore. Po powrocie do kraju w 1915 roku, objął stanowisko asystenta w Zakładzie Anatomii Uniwersytetu Warszawskiego, a później uzyskał stopień prosektora. March 1920 był przełomowym rokiem, kiedy to został mianowany kierownikiem katedry na Uniwersytecie w Wilnie, gdzie z sukcesem stworzył Zakład Anatomii Prawidłowej od podstaw. Szybko stał się jedną z kluczowych postaci w środowisku akademickim, kreując i prowadząc wiele towarzystw naukowych.
Od 1922 roku był profesorem tytularnym, a od 1934 roku profesorem zwyczajnym. W tym samym roku pełnił również funkcję dziekana wydziału lekarskiego. Niestety, po wybuchu II wojny światowej został pozbawiony stanowiska, w wyniku czego przeszedł na tajne nauczanie młodzieży. W czasie okupacji był również kierownikiem Studium Medycznego oraz aktywnego członkiem Armii Krajowej; za swoje zasługi został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Swoimi badaniami przyczynił się do ratowania ludu Karaimów, którzy byli niesłusznie uważani przez hitlerowców za Żydów i skazani na eksterminację.
Wilno opuścił w 1945 roku, a niedługo później objął stanowisko kierownika katedry Anatomii Prawidłowej Akademii Medycznej w Gdańsku. W swojej karierze promował 16 doktoratów oraz 7 przewodów habilitacyjnych. Po przejściu na emeryturę, jego miejsce na stanowisku kierownika Zakładu Anatomii zajął Wiesław Łasiński.
W obszarze jego zainteresowań badawczych znajdowała się także prymatologia, na której polu zainicjował powstanie Komisji Prymatologii przy Gdańskim Towarzystwie Naukowym. Michał Reicher spoczął na warszawskich Powązkach (kwatera 73-5-21/22), pozostawiając po sobie nie tylko dorobek naukowy, ale i wiele wspomnień w sercach osób, które go znały.
Kalendarium pracy naukowej
– w 1912 roku Michał Reicher otrzymał tytuł doktora filozofii summa cum laude na Uniwersytecie w Zurychu,
– w 1914 roku zdobył stypendium w Zakładzie Embriologii Instytutu Carnegie w Baltimore (USA),
– w roku 1915 rozpoczął pracę jako asystent, a później jako prosektor w Zakładzie Anatomii na Uniwersytecie Warszawskim,
– w 1920 roku objął stanowisko kierownika Katedry Anatomii w Wilnie,
– w 1934 roku był dziekanem Wydziału Lekarskiego na Uniwersytecie Stefana Batorego,
– w 1945 roku objął kierowniczą rolę w Katedrze Anatomii Prawidłowej w Gdańsku,
– w 1946 roku został dziekanem Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Gdańsku,
– w 1947 roku pełnił funkcję rektora Akademii Medycznej w Gdańsku,
– w 1949 roku, w uznaniu swoich osiągnięć naukowych, został wybrany na członka korespondenta Wydziału Lekarskiego Polskiej Akademii Umiejętności,
– w 1951 roku zyskał tytuł członka honorowego Gdańskiego Towarzystwa Lekarskiego,
– w 1951 roku również został członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego,
– w 1962 roku odszedł na własne życzenie na emeryturę,
– w 1964 roku został członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Anatomicznego,
– w 1965 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Medycznej w Gdańsku,
– w 1972 roku uzyskał tytuł członka honorowego Gdańskiego Towarzystwa Naukowego.
Ważniejsze prace i publikacje
Oto niektóre z najważniejszych prac i publikacji Michała Reichera, które miały istotny wpływ na różne dziedziny nauki.
- W 1932 roku opublikował pracę zatytułowaną „Sur les grupes sanguines des Caraimes de Wilno et de Troki”, w której badał podobieństwa antropologiczne między Karaimami a ludami turko-tatarskimi,
- W 1969 roku przedstawił wyniki badań w pracy „The international organs in primates and their anhropogenetic significance”,
- Od 1913 roku był współautorem oraz kontynuatorem podręcznika „Anatomia człowieka”, który został zapoczątkowany przez profesora Adama Bochenka.
Odznaczenia
Oto zestawienie odznaczeń przyznanych Michałowi Reicherowi, które odzwierciedlają jego wkład w różnorodne aspekty życia społecznego i patriotycznego. Każde z nich stanowi uznanie jego działań oraz zaangażowania.
- krzyż komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1938 roku,
- krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1954 roku,
- złoty krzyż zasługi z mieczami, przyznany w 1965 roku,
- krzyż partyzancki, przyznany w 1965 roku,
- medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany w 1955 roku,
- order sztandaru pracy II klasy, przyznany w 1959 roku,
- odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego, przyznana w 1964 roku.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: REICHEROWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 03.02.2020 r.]
- Matrikeledition [online], www.matrikel.uzh.ch [dostęp 25.11.2017 r.]
- Michał Reicher na stronie sejm-wielki.pl. [dostęp 20.08.2013 r.]
- Fragment biografii Michała Reichera na podstawie pracy doktorskiej Krzysztofa Lewickiego. [dostęp 19.09.2013 r.]
- Michał Reicher na liście rektorów Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. [dostęp 19.09.2013 r.]
- Muzea anatomiczne i antropologiczne w Polsce | FA 02/2010 | Forum Akademickie - portal środowiska akademickiego i naukowego. [dostęp 25.07.2010 r.]
- Michał Reicher rektor Akademii Lekarskiej w Gdańsku
- 10 listopada 1938 „za zasługi na polu pracy naukowej” M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592
- M.P. z 1954 r. nr 99, poz. 1213.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Zbigniew Białas | Czesława Prywer | Lucjan Krawiec | Bogdan Suchodolski | Jerzy Kram | Janusz Degler | Zdzisław Zwoźniak | Stanisław Jędrzejek | Andrzej Fabrycy | Włodzimierz Ostrowski | Jerzy Gadomski | Stanisław Witek (chemik) | Witold Mańczak | Anna Skibińska | Alicja Dorabialska | Janina Ujma | Andrzej Wieczorek (matematyk) | Wacław Chrzanowski | Leszek Opalski | Jerzy Lech GębickiOceń: Michał Reicher