Antoni Grabowski (komunista)

Polityka i administracja

Antoni Grabowski, znany również pod pseudonimami Włoch, Czarny Antek oraz Antek, to postać o bogatym życiorysie, którą warto bliżej poznać. Urodził się w 1911 roku lub 17 stycznia 1909 roku w Sosnowcu, natomiast zmarł w lipcu 1943 roku.

Był on prominentnym działaczem zarówno polskiego, jak i międzynarodowego ruchu komunistycznego. Jego działalność miała znaczący wpływ na kształtowanie się ruchów lewicowych w Polsce, a także poza jej granicami. Jednym z ważniejszych rozdziałów jego życia była uczestnictwo w wojnie domowej w Hiszpanii, gdzie odegrał aktywną rolę w walce przeciwko faszyzmowi.

Grabowski był także kluczowym organizatorem w strukturach Polskiej Partii Robotniczej (PPR) oraz Gwardii Ludowej (GL) w okręgu Warszawa-Lewa Podmiejska, gdzie pełnił rolę dowódcy. Jego zasługi nie kończyły się na Warszawie; był również dowódcą III Kielecko-Radomskiego Obwodu GL oraz kierował specjalną grupą Sztabu Głównego Gwardii Ludowej.

Życiorys

W latach pomiędzy dwoma wojnami światowymi Antonii Grabowski zdecydował się na emigrację do Francji, gdzie poszukiwał zatrudnienia. Ostatecznie znalazł pracę w górnictwie. Tam również wstąpił do Francuskiej Partii Komunistycznej (FPK), angażując się głównie w działania na rzecz polskiej emigracji robotniczej. W 1936 roku wyjechał do Hiszpanii, gdzie walczył w XIII Brygadzie im. Jarosława Dąbrowskiego, zdobywając stopień porucznika.

Co ciekawe, 9 lutego 1939 roku, razem z innymi żołnierzami Brygady, został internowany we Francji. Na początku 1942 roku, po powrocie do Polski, PPR powierzyła mu zadanie organizowania placówek grup wypadowych oraz oddziałów partyzanckich GL w Okręgu Warszawa-Lewa Podmiejska. Grupy i oddziały GL, które zorganizował w powiatach sochaczewskim, łowickim oraz grójeckim, rozpoczęły działalność w połowie 1942 roku.

W sierpniu tego samego roku, Grabowski, znany również jako „Antek”, utworzył 12-osobowy oddział partyzancki im. Ludwika Waryńskiego. Pod jego osobistym dowództwem, 15 września 1942 roku, oddział ten wykoleił na linii Warszawa-Koluszki pociąg pośpieszny z wojskiem. Po tym incydencie Antoni objął stanowisko dowódcy Okręgu Warszawa-Lewa Podmiejska.

W grudniu 1942 roku został mianowany dowódcą Kielecko-Radomskiego Obwodu GL, gdzie m.in. zastrzelił Zygmunta Banasiaka, dowódcę jednego z oddziałów partyzanckich GL, zarzucając mu bandytyzm. W lutym 1943 roku, po decydujących aresztowaniach, m.in. Romana Śliwę, arystokratów PPR oraz GL, Grabowski został przeniesiony na p.o. dowódcy IV Krakowskiego Obwodu GL.

Na koniec kwietnia 1943 roku odwołano go do Warszawy. Po śmierci Franciszka Bartoszka objął dowództwo spec-grupy Sztabu Głównego GL. Niestety, około 10 lipca 1943 roku, został aresztowany przez gestapo, a kilka tygodni później poniósł śmierć. Warto również zaznaczyć, że Antoni Grabowski był patronem 12 pułku kolejowego.

Awanse

Antoni Grabowski osiągnął liczne awanse w swoim wojskowym życiu, co odzwierciedla jego zaangażowanie oraz poświęcenie dla sprawy, w którą wierzył.

  • porucznik – druga połowa lat 30, w Brygadach Międzynarodowych,
  • oficer GL – 1942,
  • oficer Sztabu Głównego GL – 1943,
  • pułkownik – pośmiertnie w 1945.

Odznaczenia

Antoni Grabowski, figura o znaczącym wpływie, został uhonorowany licznymi odznaczeniami, które są świadectwem jego zasług.

  • Order Krzyża Grunwaldu II klasy – przyznany pośmiertnie,
  • Order Krzyża Grunwaldu III klasy – przyznany pośmiertnie.

Oceń: Antoni Grabowski (komunista)

★★★★★
Średnia ocena:4.8 Liczba ocen:14