Tadeusz Urgacz, urodzony 31 maja 1926 roku w Sosnowcu, a zmarły 4 czerwca 2011 roku w Warszawie, był wybitnym polskim poetą oraz autorem licznych tekstów piosenek. Przez swoje życie zyskał renomę jako twórca, który znacząco wpłynął na polską kulturę literacką.
W swojej edukacyjnej drodze podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, a jego literacki debiut miał miejsce w 1946 roku, kiedy to opublikował wiersze „Groby poległych” oraz „Na pobojowisku” w krakowskim piśmie „Odrodzenie”. Przez wiele lat tworzył teksty do piosenek, wśród których najbardziej rozpoznawalne to „Jabłuszko pełne snu” oraz „Czarny Ali Baba”.
Wiersze Urgacza były publikowane w renomowanych czasopismach literackich, takich jak „Pokolenie”, „Odrodzenie”, „Odra”, „Nowa Kultura”, „Kultura”, „Życie Literackie”, „Tygodnik Kulturalny” oraz „Tu i teraz”. Jego prace przyniosły mu wiele prestiżowych nagród, w tym wyróżnienie za teksty do pieśni w Międzynarodowym Konkursie Literackim w ramach V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów w Warszawie (1955) oraz nagrodę za najlepszy tom wierszy na Ogólnopolskim Festiwalu Poezji w Łodzi (1973).
W 1973 roku został uhonorowany zespołową nagrodą II stopnia Ministerstwa Kultury i Sztuki za swoją twórczość artystyczną, a także otrzymał Złotą Honorową Odznakę ZAiKS. W ramach warszawskiej Jesieni Poezji w 1988 roku uhonorowano go Nagrodą im. Juliusza Słowackiego.
W ciągu swojej kariery napisał 12 tomików wierszy, w tym tak ważne dzieła, jak „Uśmiech Ojczyzny” (1952), „Wiersze wybrane” (1979), „Lord Ptasznik” (1988), a także „Gdyby Bóg pisał wiersze” oraz „Delfin” (2001). Urgacz był blisko związany ze swoim rodzinnym miastem, często kontaktując się z sosnowiecką Książnicą. Uczestniczył również w regionalnej imprezie literackiej – Spotkaniach z Pisarzami Zagłębiowskimi, organizowanych przez Miejską Bibliotekę Publiczną im. Gustawa Daniłowskiego w Sosnowcu w latach 1987 i 1992.
W latach 1945–1948 był związany z Związkiem Walki Młodych, a od 1948 do 1956 roku należał do Związku Młodzieży Polskiej, podczas gdy od 1968 roku był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1979 roku uhonorowano go odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”. W 1992 roku, jego życiorys oraz dorobek literacki zostały opisane przez Jana Pierzchałę w publikacji pt. „Z ciemni podskórnej. Szkice o pisarzach współczesnych urodzonych w Zagłębiu Dąbrowskim”.
Publikacje
Oto przegląd wybranych publikacji Tadeusza Urgacza, które przyczyniły się do jego literackiej kariery.
- „Uśmiech ojczyzny” (1952) – zawiera m.in. wiersz „Uśmiech Stalina”,
- „Reny” (1966),
- „Wiersze wybrane” (1979),
- „Wybór wierszy” (1994).
Piosenki
Poniżej znajduje się zbiór utworów muzycznych, które stworzył Tadeusz Urgacz. Oto lista wybranych piosenek:
- „Asmodeusz” (muzyka Bogusław Klimczuk, wykonuje Maria Koterbska),
- „Czarny Ali Baba” (muzyka Bogusław Klimczuk, w duecie Helena Majdaniec oraz Andrzej Zaucha),
- „Jabłuszko pełne snu” (muzyka Bogusław Klimczuk, 1964, w wykonaniu Mieczysław Wojnicki),
- „Jest Bałałajka” (występuje Jerzy Połomski) – zdobywca Nagrody na VI KFPP w Opolu w 1968 roku,
- „Morskie orły” (muzyka Władysław Szpilman, 1952, wyk. Chór Czejanda).
Przypisy
- a b AnetaA. Wcisło AnetaA., Tadeusz Urgacz – pożegnanie, „Kurier Miejski” (6/358), www.kuriermiejski.com.pl, 01.06.2011 r., s. 2, ISSN 1232-7395 [dostęp 15.10.2024 r.]
- Spotkanie twórców i artystów polskiej estrady, „Nowiny” (146), Rzeszów: Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa - Książka - Ruch”, 02.07.1979 r., s. 2 [dostęp 15.10.2024 r.]
- Kto jest kim w Polsce 1984, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984 r., s. 1031, ISBN 83-223-2073-6 [dostęp 15.10.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Piotr Szymanek (scenarzysta) | Krystyna Królówna | Andrzej Dziuk | Iwona Fornalczyk | Helena Dorabialska | Anna Serafińska | Zbigniew Moskal | Jacek Cygan | Maciej Stobierski | Sławomir Matusz | Jerzy Słonka | Michał Czernecki | Mariusz Dzwonek | Yehiel De-Nur | Roman Baranowicz | Ewa Maria Hesse | Łukasz Simlat | Bogdan Zieleniec | Kazimierz Ratoń | Zdzisław KlimekOceń: Tadeusz Urgacz