Jacek Cygan

Kultura i sztuka

Jacek Antoni Cygan to niezwykle utalentowana postać, która urodziła się 6 lipca 1950 roku w Sosnowcu. Jest on uznawanym w Polsce autorem tekstów piosenek, poetą, prozaikiem oraz scenarzystą. Jacek Cygan jest także autorem musicali, a jego działalność artystyczna obejmuje również bycie jurorą oraz organizatorem Festiwali Muzycznych.

Nie sposób pominąć jego roli jako osobowości telewizyjnej, która przyczyniła się do popularyzacji muzyki w Polsce. Jacek Cygan może poszczycić się tytułem Kawalera Orderu Uśmiechu, co świadczy o jego ogromnym wpływie na życie wielu ludzi. Dodatkowo, jest członkiem Akademii Fonograficznej ZPAV, co podkreśla jego zaangażowanie w rozwój przemysłu muzycznego.

W 2014 roku, na mocy uchwały, został uhonorowany tytułem honorowego obywatela Sosnowca, co jest wyrazem uznania dla jego zasług w promowaniu regionu oraz polskiej kultury muzycznej.

Życiorys

Ukończył edukację w Liceum im. Emilii Plater w Sosnowcu, a następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie w 1973 roku zdobył dyplom na Wydziale Cybernetyki Wojskowej Akademii Technicznej. W okresie studiów rozpoczął pisanie swoich pierwszych piosenek. W 1975 roku, wspólnie z Jerzym Filarem, stworzył zespół Nasza Basia Kochana, którego działalność przyniosła mu pierwsze laury – zdobył pierwszą nagrodę na Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie w 1976 roku.

W roku 1978 otrzymał prestiżową nagrodę Programu III Polskiego Radia za wspólnie napisaną z Elżbietą Adamiak piosenkę „Rozmowa”. Jego współpraca z kompozytorem Krzesimirem Dębskim była wielokrotna i znacząca, szczególnie w latach 80., kiedy stał się znaczącą postacią w rozwijającej się polskiej muzyce dziecięcej.

Jacek Cygan jest autorem tekstów sześciu utworów, które uzyskały pierwsze nagrody podczas Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. Należą do nich: „Jaka róża, taki cierń” (1984) w wykonaniu Edyty Geppert, „Diamentowy kolczyk” (1985) w wykonaniu Anny Jurksztowicz, a także „Mrok” oraz „Wszystko ma swój czas” w wykonaniu Ryszarda Rynkowskiego. Utwór „To nie ja!”, stworzony przez niego i skomponowany przez Stanisława Syrewicza, przyniósł Polsce drugie miejsce w finale 39. Konkursu Piosenki Eurowizji w 1994 r. z Edytą Górniak.

Współautorstwo albumu Dyskoteka Pana Jacka oraz prowadzenie telewizyjnego programu rozrywkowego o tej samej nazwie to kolejne z jego osiągnięć. W latach 2002–2005 pełnił rolę jurora w programie telewizyjnym Idol emitowanym przez Polsat. Ponadto, jest autorem słów do kompozycji Piotra Rubika Santo Subito i Cantobiografia Jana Pawła II.

W uznaniu jego zasług, w 2013 roku Jacek Cygan otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Order Uśmiechu. W listopadzie 2014 roku został uhonorowany tytułem honorowego obywatela Sosnowca, a w 2015 roku odsłonił swoją gwiazdę w Alei Gwiazd w Opolu. W 2020 roku uhonorowano go nagrodą miasta Sosnowca w dziedzinie kultury.

We wrześniu 2019 roku, podczas uroczystości na zamku w Malborku, został odznaczony tytułem Mistrza Mowy Polskiej. W kwietniu 2021 roku w Radwanowicach, otrzymał Medal Świętego Brata Alberta za swoją działalność charytatywną.

W dniu 18 września 2022 roku, w Sosnowcu odsłonięto mural poświęcony Cyganowi przy ul. Kościelnej oraz multimedialną ławkę zawierającą utwory artysty w parku sieleckim, gdzie odbył się koncert urodzinowy z udziałem takich gwiazd jak Stanisława Sojki, Anny Jurksztowicz oraz Beaty Rybotyckiej.

Plany na przyszłość obejmują nadanie mu tytułu doktora honoris causa Akademii WSB, który ma się odbyć 21 marca 2024 w Dąbrowie Górniczej.

Twórczość

Już od lat siedemdziesiątych Jacek Cygan jest aktywnym i uznawanym autorem tekstów piosenek, współpracującym z wieloma znanymi twórcami muzyki rozrywkowej w Polsce. Jego twórczość obejmuje wiele hitów stworzonych w partnerstwie z kompozytorem Krzesimirem Dębskim.

Cygan ma na swoim koncie teksty utworów, które wykonywały znane osobistości sceny muzycznej, wśród których są:

Nagrody

Jacek Cygan zdobył szereg nagród w swojej karierze artystycznej, które potwierdzają jego talent i uznanie w świecie muzyki. Poniżej przedstawiamy kluczowe wyróżnienia, które zdobył na przestrzeni lat.

  • 1976 – pierwsza nagroda podczas Festiwalu Piosenki i Piosenkarzy Studenckich w Krakowie,
  • 1978 – nagroda Programu Trzeciego Polskiego Radia za piosenkę „Rozmowa”,
  • 1984 – nagroda w konkursie Programu Trzeciego Polskiego Radia za piosenki „Kobieta Wschodu”, „Pro-test song”, „Sól na twarzy”,
  • 1984 – nagroda specjalna jury na 21. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za piosenkę „Jaka róża, taki cierń”,
  • 1987 – tytuł piosenki roku dla utworu „Stan pogody” w plebiscycie słuchaczy Magazynu Muzycznego Rytm,
  • 1989 – tytuł przeboju Lata z Radiem i Programu Pierwszego Polskiego Radia dla piosenki „Wypijmy za błędy”,
  • 1991 – druga nagroda podczas 28. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za piosenkę „Muszelko, ratuj mnie”,
  • 1994 – Grand Prix oraz pierwsza nagroda podczas 31. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za piosenkę „Mrok”,
  • 2012 – Nagroda Literacka Srebrny Kałamarz za tomik „Pies w tunelu”.

Aby podkreślić znaczenie utworów Jacka Cygana, wiele jego piosenek przyniosło również wyróżnienia dla wykonawców:

  • 1984 – nagroda im. Karola Musioła dla Edyty Geppert w kategorii Najlepsza piosenka premierowa podczas 21. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za piosenkę „Jaka róża, taki cierń”,
  • 1985 – nagroda im. Karola Musioła dla Anny Jurksztowicz podczas 22. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu oraz czwarte miejsce podczas 22. Międzynarodowego Festiwalu Piosenki w Sopocie za „Diamentowy kolczyk”,
  • 1985 – nagroda im. Anny Jantar dla Mieczysława Szcześniaka w konkursie Debiuty podczas 22. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za „Przyszli o zmroku”,
  • 1985 – wyróżnienie dla Majki Jeżowskiej podczas 22. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za „Mały Piccolo”,
  • 1989 – pierwsza nagroda dla Ryszarda Rynkowskiego w konkursie Premiery podczas 26. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za „Wypijmy za błędy”,
  • 1994 – drugie miejsce dla Edyty Górniak w 39. Konkursie Piosenki Eurowizji za „To nie ja!”.

Otrzymane nagrody świadczą o jego ogromnym wpływie na polską scenę muzyczną oraz uznaniu przez ekspertów i publiczność.

Dyskografia

Dyskografia Jacka Cygana jest niezwykle bogata i zróżnicowana, obejmująca zarówno albumy solowe, jak i współprace z innymi artystami. Poniżej przedstawione są najważniejsze wydania w jego twórczości:

  • 1987 – Jacek Cygan – Czas nas uczy pogody (LP, Wifon LP-098),
  • 1988 – Dyskoteka pana Jacka (LP, Pronit PLP-0063),
  • 1990 – Nasenki (LP, Muza SX-2929),
  • 1996 – Audiobiografia (CD, Pomaton/EMI),
  • 1999 – Audiobiografia 2 (CD, Pomaton/EMI),
  • 2000 – Złota kolekcja – Jacek Cygan: Laleczka z saskiej porcelany (CD, Pomaton/EMI),
  • 2009 – Cyganeria Jacka Cygana (Kolekcja 10-tomowa, RosMedia),
  • 2012 – Poeci polskiej piosenki: Cygan – Czas nas uczy pogody… (2CD, różni wykonawcy, utwory z tekstami Jacka Cygana).

Nie można również zapomnieć o jego wkładzie jako autora tekstów w dziełach innych wykonawców. W 1998 roku współpracował z Grzegorzem Turnauem, tworząc teksty do takich utworów jak „W muszelkach Twoich dłoni”, „Zrobimy sztorm”, „Gdzie jesteś gwiazdo” i „Bo my delfiny…”.

Twórczość

Od lat 70. Jacek Cygan związany jest z polską sceną muzyczną, gdzie współpracuje jako autor tekstów piosenek z wieloma wybitnymi kompozytorami oraz artystami wykonującymi muzykę rozrywkową. Współpraca z Krzesimirem Dębskim zaowocowała wieloma znanymi przebojami. Jego twórczość obejmuje teksty dla licznych wykonawców, których lista jest naprawdę imponująca.

Wśród artystów, dla których Jacek Cygan pisał teksty, znajdują się takie nazwiska jak: Krzysztof Antkowiak, Hanna Banaszak, Ewa Bem, Michał Bogdanowicz, Monika Borys, Jan Borysewicz, a także Tadeusz Broś.

Lista artystów, z którymi miał okazję współpracować, obejmuje również: Viola Brzezińska, Halina Frąckowiak, Jerzy Filar, Magdalena Fronczewska, Piotr Fronczewski, Michał Gasz, Edyta Geppert, Edyta Górniak, Tede, oraz Karolina Gruszka.

Nie zabrakło wśród współpracowników również takich artystów jak: Sylwia Grzeszczak, Majka Jeżowska, Anna Jurksztowicz, Kayah, Seweryn Krajewski, Joanna Kurowska, oraz Ewa Kuklińska.

Ważne miejsce w jego twórczości zajmują także: Anna Józefina Lubieniecka, Grażyna Łobaszewska, Alicja Majewska, Zofia Nowakowska, Jerzy Połomski, Krystyna Prońko.

Jacek Cygan ma również na koncie współpracę z takimi sławami jak: Maryla Rodowicz, Ryszard Rynkowski, sanah, Andrzej Sikorowski, Krzysztof Krawczyk, Wojciech Skowroński.

Jego twórczość obejmuje także zespoły, takie jak: Lady Pank, Kombi, Deef, Kombii, 2 plus 1, Nasza Basia Kochana, Papa Dance oraz Wanda i Banda, co świadczy o jego ogromnym wkładzie w rozwój polskiej muzyki popularnej.

Filmografia

Teksty piosenek

Twórczość Jacka Cygan jest bogata w teksty, które wpisały się w historię polskiej muzyki i filmu. Poniżej przedstawiamy najważniejsze dzieła, z których teksty wyszły spod jego pióra:

  • 1985 – Och, Karol,
  • 1986 – Cudowne dziecko,
  • 1986 – Głód serca,
  • 1986 – Kingsajz,
  • 1986 – Bolek i Lolek na Dzikim Zachodzie,
  • 1986 – Tulipan,
  • 1988 – Dawid i Sandy,
  • 1989 – Po upadku. Sceny z życia nomenklatury,
  • 1989 – O dwóch takich, co ukradli księżyc – serial animowany,
  • 1990 – Mów mi Rockefeller,
  • 1992 – Smacznego, telewizorku,
  • 1992 – Jacek i Placek,
  • 1994 – Radio Romans,
  • 1997 – Klan,
  • 1998 – Miodowe lata,
  • 1998 – Ogniem i mieczem,
  • 1999 – Czułość i kłamstwa,
  • 1999 – Prawo ojca,
  • 1999 – Rodzina zastępcza,
  • 2001 – Więzy krwi,
  • 2001 – Zrozumieć świat,
  • 2006 – Będziesz moja,
  • 2006 – Fałszerze – powrót Sfory,
  • 2007 – SOS! Dzieciom.

Obsada aktorska

Jacek Cygan nie tylko tworzy teksty muzyczne, ale również jest obecny na ekranie. W jednym z popularnych seriali zagrał samego siebie:

  • Klan – w roli siebie samego.

Odznaczenia i wyróżnienia

Oto lista odznaczeń i wyróżnień, które zdobył Jacek Cygan, świadczących o jego znaczącym wkładzie w kulturę i sztukę:

  • srebrny medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2013),
  • Order Uśmiechu (2013),
  • tytuł honorowego obywatela miasta Sosnowca (2014),
  • Mistrz Mowy Polskiej (2019).

Życie osobiste

Jacek Cygan jest żonaty z Ewą Łabuńską, która jest aktorką występującą w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.

Oceń: Jacek Cygan

★★★★★
Średnia ocena:4.93 Liczba ocen:16