Antoni Pączek

---

Życiorys

Antoni Pączek był synem Antoniego, felczera oraz Aleksandry, pochodzącej z rodziny Żwadło. Swoją edukację zakończył na 6-oddziałowej szkole fabrycznej, a już w 1902 roku rozpoczął pracę w zakładzie „W. Fitzner i K. Gamper” w Sosnowcu. Jego zaangażowanie w Polską Partię Socjalistyczną (PPS) zainaugurował w lutym 1905, a chwilowo był także członkiem Organizacji Bojowej PPS. Po rozłamie politycznym przystąpił do Frakcji Rewolucyjnej tejże partii. W 1909 roku został aresztowany. Ukończył gimnazjum w Kijowie, a od 1910 aktywnie uczestniczył w Związku Walki Czynnej oraz Związku Strzeleckim.

W latach 1912-1913 służył w 129 besarabskim pułku piechoty armii austriackiej. Istnieje także informacja, że prowadził agitację antyrosyjską wśród polskich żołnierzy stacjonujących w Kijowie, co sugeruje, że znajdował się w wojsku rosyjskim. Po 1913 roku pracował jako technik-elektryk w Krakowie. W obliczu wybuchu I wojny światowej wstąpił do IV batalionu Legionów Tadeusza Furgalskiego ps. „Wyrwa” i związał się z 1 pułkiem piechoty Legionów Polskich. Po kryzysie przysięgowym w lipcu 1917 został internowany w Szczypiornie, z którego jednak zdołał uciec do Ostrowca.

W Ostrowcu objął przywództwo w związku zawodowym metalowców, a wkrótce został przewodniczącym Rady Związków Zawodowych. W listopadzie 1918 roku organizował rozbrajanie okupacyjnych sił oraz tworzenie Milicji Ludowej PPS. W lutym 1919 roku uzyskał mandat na posła do Sejmu Ustawodawczego RP, zastępując zmarłego Franciszka Loefflera, co miało miejsce w okręgu wyborczym nr 24 Sandomierz—Opatów—Iłża. Ślubowanie poselskie złożył 7 marca 1919 roku. Brał czynny udział w pracach komisji dotyczących odbudowy kraju oraz robót publicznych, a także skarbowo-budżetowej i wodnej.

Był także przewodniczącym Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS w Ostrowcu oraz radnym tego miasta, a również ławnikiem w Sądzie Okręgowym w Radomiu. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku pełnił rolę emisariusza Związku Obrońców Ojczyzny na Zamojszczyźnie. W wyborach parlamentarnych w 1922 roku zdobył mandat z listy nr 2 (PPS) w okręgu wyborczym nr 23 (Iłża). W Sejmie I kadencji piastował stanowisko sekretarza komisji skarbowo-budżetowej i był gospodarzem Prezydium Związku Parlamentarnym Polskich Socjalistów.

Otrzymał również mandat w wyborach w 1928 roku, tym razem z listy nr 2 PPS, reprezentując ten sam okręg. W Sejmie II kadencji, od 8 czerwca 1928 roku, zasiadał w komisji kontroli długów państwowych. Z dniem 19 sierpnia 1927 roku, jego kariera polityczna przybrała na znaczeniu, gdyż Rada Miejska w Lublinie (z dominującą większością PPS) wybrała go na prezydenta. Jednakże, po rozłamie w PPS w październiku 1928 roku i przystąpieniu do Klubu Parlamentarnego PPS dawnej Frakcji Rewolucyjnej, doszło do jego konfliktu z dotychczasowymi sojusznikami z PPS. W konsekwencji, na skutek stref konfliktowych, w lutym 1929 roku minister spraw wewnętrznych Felicjan Sławoj Składkowski zlikwidował Radę Miejską Lublina oraz usunął Pączka z jego funkcji.

Po tym wydarzeniu Pączek osiedlił się w Warszawie, na Grochowie przy ul. Chłopickiego 16, gdzie kontynuował aktywności polityczne, związkowe oraz samorządowe. Był członkiem Centralnego Komitetu Robotniczego PPS d. Frakcji Rewolucyjnej, a także w wyborach parlamentarnych w 1930 roku zdobył mandat z listy nr 1 (BBWR) w okręgu wyborczym nr 42 (Kraków). W BBWR zajmował stanowisko sekretarza grupy robotniczej oraz pełnił funkcję II wiceprzewodniczącego komisji budżetowej. Od 1929 roku był również wiceprezesem Centrali Zjednoczenia Klasowych Związków Zawodowych, a po rozłamie Jędrzeja Moraczewskiego zachował pozycję wiceprezesa Związku Związków Zawodowych. Dodatkowo, od 1934 roku zasiadał w Centralnym Wydziale Zawodowym oraz pracował w redakcji „Frontu Robotniczego”. Był także wiceprezesem Robotniczego Instytutu Oświaty i Kultury im. S. Żeromskiego od 1930 roku.

W początkach 1931 roku opuścił PPS d. Frakcji Rewolucyjnej i dołączył do BBWR. Od października 1937 do początków 1939 pełnił jedną z trzech wiceprezydenckich funkcji w Łodzi, a także był przewodniczącym Rady Nadzorczej Gazowni Miejskiej oraz Komisji Teatralnej. Podczas okresu II Wojny Światowej działał w Obozie Polski Walczącej, a po aresztowaniu przez Niemców 22 sierpnia 1944 roku, został wywieziony do obozu kon­centracyjnego KL Mauthausen-Gusen. W końcowym etapie wojny pracował w fabryce samochodów Steyr. Po powrocie do kraju, od września 1945 roku, objął stanowisko dyrektora Uzdrowiska w Kudowie Zdroju. W roku 1948 został członkiem Dyrekcji Przedsiębiorstwa Państwowego „Polskie Uzdrowiska” w Warszawie. Ostatecznie przeszedł na emeryturę w lipcu 1951 roku, a zmarł niecałe 6 miesięcy później. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 110-3-13).

Odznaczenia

Antoni Pączek zdobył liczne odznaczenia, które są świadectwem jego odwagi oraz zasług dla kraju. Wśród nich należy wyróżnić Krzyż Niepodległości z Mieczami, który otrzymał w 1932 roku, Krzyż I Brygady, a także Krzyż Walecznych, który został mu przyznany w 1922 roku.

Dodatkowo, w jego dorobku znalazły się również dwa Złote Krzyże Zasługi, które otrzymał w latach 1938 oraz 1948.

Życie prywatne

Antoni Pączek prowadził życie rodzinne, w którym szczególne miejsce zajmowały jego dwie córki – Kalina i Halina. Kalina Pączek-Pniewska zdobyła tytuł magistra chemii, co świadczy o jej zaangażowaniu w edukację oraz pasji do nauk ścisłych. Z kolei Halina, po ukończeniu szkoły średniej, rozpoczęła karierę jako urzędnik, co również podkreśla jej aktywne podejście do życia zawodowego.

Warto zaznaczyć, że Kalina jest matką dwóch dzieci – syna Mirosława oraz córki Elżbiety, co jasno pokazuje, że rodzina Pączków kontynuuje tradycje edukacyjne i zawodowe w kolejnych pokoleniach.

Upamiętnienie

5 września 2019 roku, Rada Miasta Lublina podjęła ważną uchwałę, której celem było nadanie nazwy nowo projektowanej ulicy w Bielszczyźnie na cześć byłego prezydenta. Inicjatorami tego upamiętnienia zostali uczniowie jednego z lubelskich liceów ogólnokształcących, którzy pragnęli uhonorować jego wkład w rozwój miasta.

---

Oceń: Antoni Pączek

---