Krystyna Tarnowska

---

Życiorys

Krystyna Tarnowska urodziła się w rodzinie, której przedstawicielami byli Włodzimierz Horko, który zmarł w 1928 roku, oraz Aniela Maria Horko, z domu Davidson. Miała trzech braci, z czego Tadeusz Horko (1913-1976) przetrwał, natomiast Andrzej (1924-?) oraz Maciej (1927-?) zginęli w trakcie powstania warszawskiego, walcząc w szeregach Szarych Szeregów. Po odejściu ojca, w 1929 roku przeniosła się z matką i rodzeństwem do Warszawy.

W życiu edukacyjnym Krystyny istotnym etapem było ukończenie Gimnazjum Haliny Gepnerówny. W latach 1935–1937 kształciła się na Wydziale Politycznym Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie, lecz musiała przerwać naukę po zawarciu małżeństwa z Kazimierzem Tarnowskim, adwokatem. W roku akademickim 1938/1939 kontynuowała studia z zakresu polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim.

W trakcie II wojny światowej zaangażowała się w działalność Armii Krajowej. W 1942 roku została aresztowana wspólnie z mężem w tzw. sprawie szwedzkiej i osadzona w trudnych warunkach na Pawiaku, gdzie przebywała do czerwca 1943. Wzięła udział w powstaniu warszawskim, a po jego zakończeniu trafiła do obozów koncentracyjnych, takich jak Auschwitz oraz Ravensbrück. W marcu 1945 udało jej się uciec z transportu jenieckiego, a w październiku 1945 wyjechała do Wielkiej Brytanii. Od stycznia 1946 roku zamieszkała ponownie w Warszawie.

Jej debiut translatorski miał miejsce w 1948 roku, kiedy wydała książkę Archibalda Josepha Cronina pt. Zielone lata. Następnie przez wiele lat zajmowała się pracą przekładową, a jej teksty pojawiały się zarówno w publikacjach książkowych, jak i na łamach czasopism, takich jak Nowa Kultura (1960–1963) oraz Literatura na Świecie (1971-1977). Wraz z Barbarą Szczepańską stworzyła szereg poradników kulinarnych, takich jak Obiady na cztery pory roku (1984), Śniadania i kolacje na cztery pory roku (1986) oraz Posiłki pod gruszą (1990), które zostały opracowane i wielokrotnie wznawiane przez Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne.

W 1980 roku Krystyna była sygnatariuszką Memoriału 101 oraz dołączyła do Apelu 64, który wzywał władzę komunistyczną do dialogu z robotnikami strajkującymi. Brała aktywny udział w działaniu Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności oraz ich Rodzinom, gdzie kierowała Zespołem Ewidencji.

Członkostwo w Związku Literatów Polskich zaznaczyła w latach 1952-1983, a od 1980 roku uczestniczyła w pracach Zarządu Głównego ZLP. Była także aktywną członkinią Polskiego PEN Clubu (1966-1972) oraz Stowarzyszenia Pisarzy Polskich od 1989 roku. Za swoje osiągnięcia translatorskie była wielokrotnie nagradzana, w tym otrzymała Nagrodę ZAIKS w 1962 roku za tłumaczenie powieści Laurence Sterne’a pt. Życie i myśli JW Pana Tristrama Shandy oraz Nagrodę Polskiego PEN Clubu w 1966 roku za przekład literatury obcej na język polski i Nagrodę Fundacji Alfreda Jurzykowskiego w 1980 roku.

Po rozwodzie z mężem, w 1967 roku poślubiła Andrzeja Konarka, który był tłumaczem literatury antycznej oraz angielskiej.

Przekłady

Proza

• Archibald Joseph Cronin, Zielone lata (1948),
• Howard Fast, Niezwyciężony (1949),
• Jack London, Mieszkańcy otchłani (1950),
• Bhabani Bhattacharya, Tak wiele jest głodów (1951),
• Jack Lindsay, Opowieść o roku 1649 (1951),
• Jack Lindsay, Stracone prawo (1951 – razem z Marią Kurecką),
• Howard Fast, Spartakus (1954),
• Mark Twain, Przygody Hucka (1955),
• Daniel Defoe, Fortunne i niefortunne przypadki Moll Flanders (1955),
• Charles Dickens, Świerszcz za kominem (1955),
• Gilbert Keith Chesterton, Żywy człowiek (1956 – tłumaczenie Zygmunta Jakimiaka przejrzane i poprawione przez Krystynę Tarnowską),
• Agatha Christie, N czy M? Piąta Kolumna działa (1956),
• Archibald Joseph Cronin, Doktor Robert Shannon (1956),
• Elizabeth Gaskell, Mary Barton (1956),
• Jack London, Księżycowa dolina (1957),
• Charles Dickens, Opowieści wigilijne (1958) – zawiera: Kolęda, Dzwony, Świerszcz za kominem, Bitwa o życie, Nawiedzony,
• Ernest Hemingway, Mieć i nie mieć (1958),
• Robert Graves, Brązowa Antigua (1958),
• Laurence Sterne, Życie i myśli JW Pana Tristrama Shandy (1958),
• David Garnett, Róże miłości (1960),
• Mark Twain, Pod gołym niebem (1960),
• Archibald Joseph Cronin, Dziennik północy (1961),
• Walter Scott, Narzeczona z Lammermoor (1961),
• Virginia Woolf, Pani Dalloway (1961),
• Phoebe Erickson, Szop, który miał na imię Daniel (1962),
• Malcolm Lowry, Pod wulkanem (1963),
• Thomas Clayton Wolfe, Spójrz ku domowi, aniele (1963),
• James Barlow, Patrioci (1964–1965 – na łamach Trybuny Robotniczej i następnie Gazety Pomorskiej jako Spadochroniarze, wyd. książkowe 1965),
• Erskine Caldwell, Jenny (1965),
• Robert Lewis Taylor, Podróże Jaimiego McPheetersa (1965),
• Kim (właśc. John Sweet), Chłopcy z Puhawai (1965),
• Walter Scott, Piękne dziewczę z Perth (1965),
• Hugh Walpole, Książka z obrazkami (1965 – fragment powieści Jeremy and Hamlet),
• James Baldwin, Głoś to na górze (1966),
• Clive Dalton, Czółno malajskie (1966),
• Katherine Anne Porter, Statek szaleńców (1967),
• Dorothy Sterling, Wolni na zawsze (1966),
• Victor Sawdon Pritchett, W jaskini lwa (1968),
• Nathaniel Hawthorne, Pałac Cyrce (1969),
• Cyril Northcote Parkinson, Spisek kucyków (1969),
• Anna Rutgers van der Loeff, Lawina (1969),
• Robert Lewis Taylor, Podróż do Matecumbe (1969),
• Nancy Faulkner, Tajemniczy szyfr (1970),
• Muriel Spark, Memento mori (1970),
• William Carlos Williams, Farmerskie córki (1970),
• James Baldwin, Na spotkanie człowiek (1971 – z Wacławą Komornicką i Ewą Krasińska),
• Saul Bellow, Herzog (1971),
• Max Fatchen, Królowie rzeki (1971),
• Nathaniel Hawthorne, Midas, złoty król (1971),
• Katherine Anne Porter, Biały koń, biały jeździec (1971),
• Eric Malpass, O siódmej rano (1972),
• Iris Murdoch, Dzwon (1972),
• Joseph Conrad, Sześć opowiadań (1973),
• Nathaniel Hawthorne, Opowieści z zaczarowanego lasu. Mity greckie (1973 – z Andrzejem Konarkiem),
• Sterling North, Wilczek (1973),
• 32 współczesne opowiadania amerykańskie (1973),
• Margaret Drabble, Sezon w teatrze Garricka (1974),
• Iris Murdoch, Skromna róża (1974),
• Laurie Lee, Jabłecznik i Rosie (1975),
• Audrey Lousada, Kłusownicy w Serengeti (1975),
• Clare Compton (właśc. Hilda Hewett), Cukiernia pod Pierożkiem z Wiśniami (1976),
• Ronald Frederick Delderfield, Przygody Bena Gunna (1976),
• Iris Murdoch, Czarny książę (1977),
• Elizabeth Stucley, Kamienica pod Magnolią (1977),
• E.M. Forster, Droga do Indii (1979 – z Andrzejem Konarkiem),
• Roger Lancelyn Green(inne języki), O królu Arturze i Rycerzach Okrągłego Stołu (1979 – z Andrzejem Konarkiem),
• Nathaniel Hawthorne, Trzy złote jabłka (1980 – z Andrzejem Konarkiem),
• Robert Louis Stevenson, Wyspa skarbów (1981 – z Andrzejem Konarkiem),
• Saul Bellow, Dar Humboldta (1982 – z Andrzejem Konarkiem),
• Saul Bellow, Henderson, król deszczu (1983),
• Conrad Richter, Światło w lesie (1984 – na łamach Świata Młodych, wyd. książkowe – 1985),
• Baśnie i legendy szkockie (1985),
• Jack Shaefer, Kanion (1986),
• Pamela Lyndon Travers, Mary Poppins na ulicy Czereśniowej (1987 – z Andrzejem Konarkiem),
• Mark Twain, Feralny krążek (1987),
• Pamela Lyndon Travers, Mary Poppins i numer 18 (1991 – z Andrzejem Konarkiem).

Utwory sceniczne

• Sutton Vane, Ostatni rejs (1956),
• John Osborne, Miłość i gniew (1957 – z Wacławą Komarnicką),
• John Osborne, Music Hall (1958 – z Wacławą Komarnicką),
• Dylan Thomas, Pod mlecznym lasem (1958 – z Andrzejem Nowickim),
• Arthur Miller, Czarownice z Salem (1959 – z Wacławą Komarnicką),
• William Saroyan, Zabawa jak nigdy (1959 – z Andrzejem Nowickim),
• Shelagh Delaney, Smak miodu (1959 – z Wacławą Komarnicką),
• Eugene O’Neill, Księżyc świeci nieszczęśliwym (1960 – z Teodorą Żukowską),
• Graham Greene, Ustępliwy kochanek (1961 – z Andrzejem Nowickim),
• Eugene O’Neill, Po długim dniu zapada noc (1961 – z Wacławą Komornicką),
• Edmund Morris, Drewniana miska (1962 – z Andrzejem Nowickim),
• Johnnie Mortimer, Przerwa obiadowa (1962),
• James Saunders, Następnym razem zaśpiewam dla ciebie (1968 – z Anną Trzeciakowską),
• John Wain, Sentymentalne pokolenie (1968),
• George Bernard Shaw, Cezar i Kleopatra (1972),
• George Bernard Shaw, Przed ślubem (1972),
• Edward Anthony Whitehead, Alfa Beta (1973).

Pozostałe

• Herbert Read, Sens sztuki (1965),
• Viola Sach, Idee przewodnie literatury amerykańskiej (1966 – z Franciszkiem Lyrą),
• Listy Ellen Terry i Bernarda Shaw (1981),
• Zbigniew Brzeziński, Wielkie bankructwo. Narodziny i śmierć komunizmu w XX wieku (1990 – z Andrzejem Konarkiem),
• Isaiah Berlin, Jeż i lis. Esej o pojmowaniu historii u Tołstoja (1993 – z Andrzejem Konarkiem i Henrykiem Krzeczkowskim).

---

Oceń: Krystyna Tarnowska

---