Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu

---

Historia kościoła

W miarę jak w Sielcu rosła liczba ludności, co było ściśle związane z rozwojem lokalnych zakładów przemysłowych, pojawiła się nagląca potrzeba stworzenia kościoła dla miejscowej społeczności wyznaniowej. W 1902 roku powołano komitet budowy świątyni, w skład którego weszli przedstawiciele okolicznych firm oraz mieszkańcy. Przewodniczącym komitetu został inżynier Ludwik Mauve, dyrektor spółki Gwarectwo „Hrabia Renard”. W trakcie konsultacji wśród mieszkańców Sielca miały miejsce spory dotyczące wyboru lokalizacji budowy, rozważano różne opcje, w tym działkę przekazaną przez Gwarectwo oraz tereny w pobliżu ulicy Legionów i Staszica. Ostatecznie postanowiono o budowie na działce od Gwarectwa, a prace budowlane rozpoczęto w 1905 roku na podstawie projektu Stefana Szyllera.

Równocześnie część mieszkańców Starego Sielca postanowiła zbudować własną świątynię, która została wzniesiona w latach 1906–1907 przy ulicy Wawel, nosząc imię św. Barbary. Warto zaznaczyć, że plan budowy kościoła w Nowym Sielcu oparty był na niezrealizowanym dotychczas, z powodu wysokich kosztów, projekcie kościoła Zbawiciela w Warszawie z 1901 roku. 6 kwietnia 1908 roku utworzono parafię Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, wydzielając ją z parafii św. Joachima w Zagórzu. Pierwszym proboszczem nowo utworzonej parafii został ksiądz Kazimierz Mazurkiewicz.

Pierwotnie pomieszczenia browaru zostały przystosowane na potrzeby kaplicy, a obok, w karczmie, urządzono plebanię. Proces budowy kościoła na skutek różnych trudności został opóźniony. Do wybuchu I wojny światowej zdołano jedynie wykonać ławę fundamentową, głównie z powodu problemów związanych z niestabilnym gruntem. Konflikty zbrojne oraz kryzys gospodarczy zaostrzyły sytuację, zmuszając budowniczych do ograniczenia wydatków. W tym kontekście ponownie zasięgnięto opinii autora projektu, który w 1935 roku przedstawił skorygowany plan budowy. Zmiany zaproponowane przez Wiesława Kononowicza dotyczyły skrócenia korpusu nawowego, transeptu oraz prezbiterium, co znacząco wpłynęło na nowy projekt świątyni.

Do 1939 roku udało się zbudować mury prezbiterium i nawy do połowy ich wysokości, jednakże w trakcie II wojny światowej prace budowlane musiały zostać wstrzymane. Ostateczne zakończenie budowy murów oraz fasady miało miejsce w latach 1947–1952, po czym położono dach. Uroczystość poświęcenia kościoła miała miejsce 2 listopada 1952 roku, a jego konsekracji dokonał biskup częstochowski Zdzisław Goliński w dniach 17–18 czerwca 1961 roku.

Opis budynku

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu to imponująca budowla, która zachwyca swoją architekturą. Jest to obiekt bazylikowy z trzema nawami oraz transeptem, który został zaprojektowany na rzucie krzyża łacińskiego. Wykonany z czerwonej cegły, brak mu wież, jednak jego bryła pokryta jest dwuspadowym dachem, zwieńczonym eleganckimi szczytami schodkowymi.

Wnętrze kościoła skrywa wiele wspaniałych elementów wyposażenia, w tym cenne obiekty przeniesione z nieistniejącej kaplicy Zamku Sieleckiego w Sosnowcu. Szczególną uwagę zwraca wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem, znany jako wizerunek Sosnowiecki, który przyciąga licznych wiernych i pielgrzymów.

W dniu 30 grudnia 2022 roku, zespół kościelny, do którego należy Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, został wpisany do rejestru zabytków. W skład zespołu wchodzi również plebania, pierwotnie wybudowana jako karczma pobliskiego browaru, a także dawna kaplica, która w ok. 1900 roku pełniła funkcję piwiarni. Dzięki temu, miejsce to zyskuje na znaczeniu zarówno architektonicznym, jak i historycznym.

Parafia

Kościół jest częścią parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu, która przynależy do rzymskokatolickiej diecezji sosnowieckiej. Na czele parafii stoi ksiądz Stanisław Rozner.

Miejsce pamięci

W tym znaczącym dla lokalnej społeczności miejscu zainstalowano tablicę, która ma na celu upamiętnienie wydarzeń z 1980 roku. Tablica informuje, iż „W tym kościele w roku 1980 zrodziła się „Solidarność” Zagłębia Dąbrowskiego. To tutaj odbywały się od początku msze święte w intencji ukochanej ojczyzny.

Organizacja NSZZ „Solidarność” górniczej spółki „Sosnowiec” oraz KWK „Porąbka-Klimontów” przyczyniły się do historycznego znaczenia tego miejsca.

---

Oceń: Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu

---