Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sosnowcu

---

Historia

W miarę wzrostu liczby mieszkańców oraz rosnącego zapotrzebowania na miejsca kultu religijnego w szybko rozwijającym się Sosnowcu, mieszkańcy podjęli działania mające na celu budowę nowej świątyni. W październiku 1861 roku złożyli oni prośbę do Konsystorza Jeneralnego diecezji kielecko-krakowskiej, wnioskując o zgodę na rozpoczęcie budowy kościoła.

Budowa świątyni postępowała dynamicznie, a już w przeciągu roku, 27 października 1862 roku, Konsystorz Generalny w Kielcach udzielił plebanowi Parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Czeladzi upoważnienia do jej poświęcenia. Uroczystość poświęcenia miała miejsce dwa tygodnie później, 11 listopada 1862 roku, i wzięli w niej udział Ojcowie Paulini z Jasnej Góry oraz franciszkanie reformaty z Warszawy.

Całkowity koszt budowy kościoła wyniósł 15 tys. rubli, a do czasu zakończenia Powstania Styczniowego w 1864 roku opiekę nad świeżo wybudowaną świątynią sprawowali ojcowie Paulini, którzy dojeżdżali z Leśniowa. Pomocą w założeniu filii parafii czeladzkiej, z osobnym duszpasterstwem, służył proboszcz z Czeladzi, ksiądz Wojciech Janecki, a administracją diecezji kierował biskup Maciej Majerczak.

Na wyraźne prośby mieszkańców Sosnowca w październiku 1872 roku wyznaczony został stały wikariusz kościoła – ksiądz Damian Zakrzewski, franciszkanin reformata pochodzący z Pilicy. W następnych latach rektorzy poprowadzili świątynię, pełniąc równocześnie inne ważne obowiązki duszpasterskie w Sosnowcu.

Opis budynku

Obiekt sakralny, który możemy podziwiać, zaprojektowany został w stylu neogotyckim. Na jego strukturę składa się prostokątna nawa oraz pięcioboczne prezbiterium. Dowiadujemy się, że w skład budowli wchodzi także podłużna zakrystia oraz niewielka wieża, która wzbogacona jest o galerię oraz dekoracyjny dach hełmowy, a także krucha w przyziemiu.

W głównej nawie znajdują się sześć dużych okien ostrołukowych, witraże których przedstawiają postacie świętych: Stanisława, Kazimierza, Barbarę i Teresę. Prezbiterium z kolei zdobią dwa mniejsze okna, w których uwieczniono wizerunki św. Andrzeja Boboli oraz św. Jozafata Kuncewicza, obaj z nich ponieśli męczeńską śmierć z rąk Moskali. W centralnej części budowli umieszczono okrągłe okno z witrażem, przedstawiającym Matkę Boską Częstochowską.

Wewnątrz znaleziono fragmenty pierwotnego wyposażenia w stylu neogotyckim, w tym figurę Najświętszego Serca Jezusa w głównym ołtarzu, jej autorem jest Paweł Turbas z Olkusza. Dodatkowym elementem są organy z 1864 r., zbudowane przez Józefa Szymańskiego z Częstochowy oraz piękne, kręte schody z kutą balustradą prowadzące na chór muzyczny. Nowoczesne wizerunki świętych w dekoracji chóru oraz nowa nastawa ołtarza głównego, stworzone według projektu Barbary Popczyk, współczesne elementy wzbogacają wystrój tej świątyni.

W lewej części prezbiterium można zobaczyć najstarszy obraz parafii – Matkę Boską Częstochowską, przeniesiony z groty po zbudowaniu kościoła. W przedsionku wejścia umieszczono marmurowe tablice, które upamiętniają fundatorów oraz dobroczyńców. Na frontowej ścianie, w miejscu wejścia, dostrzegamy wykutą w kamieniu postać Chrystusa, autorstwa Pruszyńskiego, która została ufundowana z okazji pięćdziesięciolecia kościoła w 1912 r. oraz zegar słoneczny.

W parku otaczającym kościół znajdują się liczne kaplice, w tym kamienna grota z żelazną figurą Matki Boskiej z Lourdes, sprowadzona w 1904 r. Warto zauważyć, iż przed powstaniem tej budowli odbywały się w tym miejscu Msze święte. W pobliżu umiejscowiono kaplicę Grobu Chrystusowego, która w Wielkim Tygodniu jest miejscem urządzania Grobu Pańskiego. Przyciąga ona wielu wiernych przez cały rok.

Niedaleko kościoła znajduje się także grota Bożego Narodzenia. Na murze zamykającym park od strony południowej umieszczono stacje drogi krzyżowej. Uważa się, że ich autorstwo przypisywano niegdyś samemu mistrzowi Włodzimierzowi Tetmajerowi, jednak ekspertyzy wykluczyły tą hipotezę. Obrazy drogi krzyżowej zostały poświęcone 6 sierpnia 1915 r. Obok groty znajduje się zakończona stacja drogi krzyżowej murowana kaplica św. Antoniego Padewskiego, po której drewniana wersja została rozebrana.

Budowla została włączona w poczet zabytków 11 kwietnia 1997 r. W roku 2011 dokonano odtworzenia nowego neogotyckiego ołtarza głównego pod czujnym okiem konserwatora zabytków, bazując na rysunkach przedstawiających dawny wystrój wnętrza, a jego wykonawcą został Jacek Merkiel z Starej Wsi koło Wilamowic. W ramach modernizacji świątyni zrealizowano remont zakrystii w stylu neogotyckim oraz kruchty. Zainstalowano także ogrzewanie gazowe, nowe płytki posadzkowe oraz ogrzewanie podłogowe w prezbiterium.

Park i zespół kaplic

W obrębie parku przylegającego do kościoła można zobaczyć zabytkowy zespół kaplic, który stanowi nieodłączny element tego miejsca. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje grota kamienna, w której znajduje się figura Matki Boskiej z Lourdes. To właśnie w tej grocie, zanim wybudowano kościół, odbywały się Msze święte, prowadzone przez ojców paulinów przybywających z Częstochowy.

Warto podkreślić, że figura w grocie została wykonana z żelaza. Została ona sprowadzona z Lourdes w 1904 roku, z okazji 50-lecia ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. Dzięki temu wydarzeniu, grota stała się miejscem wyjątkowym, przyciągającym pielgrzymów.

Nieopodal groty, po lewej stronie, znajduje się kaplica św. Antoniego Padewskiego, która kończy stacje drogi krzyżowej. Kontynuując spacer od groty, w kierunku plebanii, po lewej stronie można natrafić na kaplicę Grobu Chrystusowego, która również jest częścią tego cennego kulturowo zespołu.

Parafia

W sercu Sosnowca znajduje się Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa, która jest częścią rzymskokatolickiej diecezji sosnowieckiej. Została ona utworzona 12 sierpnia 1958 roku przez biskupa częstochowskiego Zdzisława Golińskiego. Pierwszym proboszczem parafii był ksiądz Stefan Babczyński.

Obszar działalności parafialnej obejmuje dzielnice Śródmieście oraz Stary Sosnowiec. Parafia cieszy się wyjątkową ofertą dla wiernych, jako jedyna w mieście prowadzi stały konfesjonał, czynny od poniedziałku do soboty.

Co szczególnie ważne, spowiedź organizowana jest również w obcych językach, takich jak: angielski, hiszpański, niemiecki, włoski, francuski oraz ukraiński. W kościele parafialnym odbywa się wieczysta adoracja Najświętszego Sakramentu, co daje wiernym możliwość głębokiego przeżywania swojej wiary.

Dzięki nowoczesnym środkom komunikacji, parafia regularnie transmituje na żywo Msze święte, które odbywają się w obrębie świątyni. Taki sposób działania sprzyja większej integracji z wiernymi, nawet w trudnych czasach, kiedy osobisty udział w nabożeństwach może być ograniczony.

Osobny artykuł: Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sosnowcu.

Miejsce pamięci

W dniu 8 września 2004 roku miało miejsce ważne wydarzenie, podczas którego biskup sosnowiecki Adam Śmigielski dokonał poświęcenia szczególnej tablicy. Ta tablica została zainstalowana w kościele i jest poświęcona księdzu Franciszkowi Raczyńskiemu, upamiętniając jego wkład w życie religijne społeczności.

---

Oceń: Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sosnowcu

---