Ostrowy Górnicze

---

Historia

„Niemce oraz Ostrowy stanowiły kiedyś oddzielne miejscowości. W okresie od 1867 do 1941 roku były częścią gminy Olkusko-Siewierskiej, zlokalizowanej w powiecie będzińskim. W czasie II Rzeczypospolitej, miejscowości te przynależały do województwa kieleckiego. 31 października 1939 roku gminę Olkusko-Siewierską podzielono na osiem gromad. Niemce, wraz z kolonią Feliks, utworzyły gromadę o nazwie Niemce, natomiast Ostrowy znalazły się w obrębie gromady Strzemieszyce Wielkie.

Okres II wojny światowej przyniósł zmiany, gdyż Niemce i Ostrowy zostały włączone do III Rzeszy. W 1941 roku okupanci powołali nową gromadę Ostrowy, w skład której weszły kolonie Ostrowy i Ciernice, wydzielone z dotychczasowej gromady Strzemieszyce Wielkie, oraz kolonia Czarnemorze z gromady Porąbka. Ta gromada stała się częścią nowo utworzonej gminy Strzemieszyce, obok gromady Niemce.

Po zakończeniu wojny, polskie władze zachowały zarówno gromady Ostrowy, jak i Niemce, które stały się jednymi z dziewięciu gromad w gminie Strzemieszyce. W 1945 roku Ostrowy, wraz z powiatem będzińskim, zostały włączone do województwa śląskiego. W dniu 1 kwietnia 1949 roku liczba gromad w gminie Strzemieszyce została zredukowana, a przedwojenna nazwa gminy – Olkusko-Siewierska – została przywrócona. Wówczas gromadę Ostrowy zniesiono, a jej tereny dołączono do gromady Niemce, która zmieniła nazwę na Ostrowy Górnicze.

Gromada składała się z wsi Ostrowy, wsi Ostrowy Górnicze oraz kolonii Feliks. Istnienie nazwy Ostrowy Górnicze można potwierdzić od momentu połączenia Niemców z Ostrowami w 1949 roku. Obie miejscowości – Ostrowy i Ostrowy Górnicze – funkcjonowały jako niezależne wsie do 1956 roku, chociaż w latach 1949–1955 były już częścią jednej gromady, znanej jako Ostrowy Górnicze.

1 stycznia 1950 roku gromada Ostrowy Górnicze, w skład której wchodziły także gromady Kazimierz, Maczki oraz Porąbka, została włączona do nowej gminy Kazimierz. W wyniku zmian administracyjnych w 1954 roku, Ostrowy Górnicze przekształcone zostały w samodzielną gromadę. Status gromady zmieniono na status osiedla 1 stycznia 1956 roku, po upływie 15 miesięcy.

Z dniem 1 stycznia 1967 roku, z osiedli Ostrowy Górnicze i Kazimierz, utworzone zostało miasto Kazimierz Górniczy, które 27 maja 1975 roku włączono do Sosnowca. W 2014 roku, Ostrowy Górnicze otrzymały status jednostki pomocniczej gminy, stając się Dzielnicą Ostrowy Górnicze.

Kalendarium

W kalendarium Ostrów Górniczych znajdują się ważne wydarzenia, które kształtowały historię tego regionu. Oto zestawienie najistotniejszych dat oraz wydarzeń, które miały miejsce na tym obszarze.

Rok	Wydarzenie
1590	Pierwsza wzmianka o Niemcach w Porąbce, będącej w rękach biskupów krakowskich (klucz sławkowski). Dokument z 1590 roku dotyczący wsi Niemce jest obecnie w archiwum Mysłowic.
1814	Odkrycie węgla kamiennego podczas budowy studni dla browaru. Hrabia Feliks Franciszek Łubieński zakłada kopalnię odkrywkową „Feliks”.
1822	Powstanie huty cynku „Joanna”, założonej przez Konstantego Walickiego oraz Piotra Steinkellera.
1823	Otwarcie kopalni głębinowej „Feliks”.
1841	Zamknięcie kopalni „Feliks” z powodu pożaru, który pochłonął życie 3 górników.
1848	Zaprzestanie działalności huty „Joanna”.
1857	Wznawianie wydobycia w kopalni „Feliks”.
1874	Pola górnicze w Niemcach przejęte przez Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla oraz Zakładów Hutniczych.
1 maja 1897	W lesie pod Niemcami do delegatów zagłębiowskich kopalń i fabryk przemawia Stanisław Wojciechowski.
1905	Organizacja PPS w Niemcach ma blisko 700 członków i sympatyków. Powstaje Organizacja Bojowa PPS.
1906	Założenie Stowarzyszenia Spółdzielczego Spożywców „Robotnik”.
1907	Bojowcy PPS z osady Niemce organizują akcję w Sławkowie.
1908	Edmund Tarantowicz ps. „Albin”, instruktor Organizacji Bojowej PPS w Niemcach, wydaje władzy carskiej większość bojowców. Aresztowano 200 osób, część z nich trafiła na katorgę, a inne do więzień.
1913	Iosif W. Dżugaszwili (Józef Stalin) nielegalnie przekracza granicę austriacko-rosyjską w lesie koło Ostrów Górniczych, udając się na konferencję w Wiedniu zwołaną przez Lenina.
1 czerwca 1939	Uruchomiono pierwsze połączenie autobusowe na trasie Śródmieście Sosnowca – Maczki.
1948	Nazwa wsi zmienia się z Niemce na Ostrowy Górnicze.
1956	Uzyskanie statusu osiedla.
1964	Nowy budynek szkoły został wybudowany przy ul. Stefana Starzyńskiego 41 w ramach programu „1000 szkół na Tysiąclecie Państwa Polskiego”. Pierwsze zajęcia miały miejsce w styczniu.
1964	Liczba mieszkańców wynosiła 4 500.
1967	1 stycznia 1967 roku powstało miasto Kazimierz Górniczy z osiedli Kazimierz i Ostrowy Górnicze.
1 czerwca 1975	Przyłączenie do Sosnowca.

Zabytki

W Ostrowach Górniczych można odkryć wiele interesujących zabytków, które zachwycają swoją architekturą i historią. Jednym z nich jest Gospoda, położona przy ulicy Klubowej. To wyjątkowy obiekt, zbudowany w stylu zakopiańskim w latach 1902–1903, który obecnie pełni funkcję hotelu, restauracji oraz szkółki drzew. Więcej informacji na temat tego miejsca można znaleźć pod tym linkiem: Gospoda.

Inną równie fascynującą atrakcją jest Zespół budynków i drzew, który powstał w okresie od 1875 do 1922 roku. Ta architektoniczna kompozycja jest świadectwem bogatej historii regionu oraz rozwoju urbanistycznego. Zapoznając się z tym miejscem, warto odwiedzić stronę, gdzie można znaleźć więcej szczegółów: Zespół budynków i drzew z okresu od 1875 do 1922 roku.

Oświata

Szkoła Podstawowa nr 33 im. Adama Mickiewicza z Oddziałami Specjalnymi zlokalizowana przy ulicy Stefana Starzyńskiego 41 kontynuuje długą tradycję edukacyjną w Ostrowach Górniczych, która ma swoje korzenie w początkach XX wieku. W roku 1900, w górniczej osadzie Niemce – historycznej nazwie dla Ostrowów Górniczych – powstała szkoła skierowana do dzieci pracowników pobliskich kopalń, takich jak „Feliks”, „Dorota”, „Lilit” i „Kazimierz”. Ta placówka oświatowa przyjęła miano Gminnej Oddziałowej Szkoły Ludowej Warszawskiego Towarzystwa Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych w Niemcach.

Współczesny budynek, w którym obecnie znajduje się szkoła, został wzniesiony w 1964 roku jako część ambitnego programu „1000 szkół na Tysiąclecie Państwa Polskiego”. Otwarcie nowej szkoły poprzedzała uroczystość, w której uczestniczyli przedstawiciele ówczesnych władz wojewódzkich z Edwardem Gierkiem na czele, a także lokalne władze powiatowe, dyrekcja Kopalni „Kazimierz – Juliusz” oraz mieszkańcy społeczności lokalnej.

Religia

Dzielnica Ostrowy Górnicze jest znana z bogatego życia religijnego. W jej obrębie mieści się rzymskokatolicka parafia pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, która pełni ważną rolę w społeczności lokalnej.

---

Oceń: Ostrowy Górnicze

---