Albert Dryjski

Nauka i edukacja

Albert Józef Dryjski, urodzony 4 lipca 1889 roku w Sosnowcu, a zmarły 17 sierpnia 1956 roku w Zgierzu, był wybitnym polskim psychologiem oraz pedagogiem. Jego działalność miała znaczący wpływ na rozwój edukacji w Polsce i popularyzację nauki w społeczeństwie. W ramach swojej kariery akademickiej pełnił rolę profesora na Uniwersytecie Łódzkim oraz w Wolnej Wszechnicy Polskiej, gdzie angażował się w kształcenie wielu pokoleń studentów.

W ciągu swojego życia, Albert Dryjski nie tylko zajmował się psychologią i pedagogiką, ale również aktywnie promował wiedzę oraz jej społeczne zastosowanie, co czyniło go jednym z ważniejszych przedstawicieli swojego fachu w Polsce.

Życiorys

Albert Dryjski, znany polski filozof i psycholog, był synem dróżnika kolejowego. W młodości ukończył szkołę realną oraz gimnazjum w Sosnowcu. Po zdaniu egzaminu dojrzałości przeniósł się do Odessy, gdzie zdecydował się na studia medyczne na wydziale lekarskim, których jednak nie zdołał ukończyć z powodu stanu zdrowia. Następnie kontynuował naukę na Uniwersytecie w Sankt Petersburgu, wybierając kierunki historyczno-filozoficzne oraz fizyczno-matematyczne. W trakcie swoich studiów uczył się pod okiem wybitnych nauczycieli takich jak Biechtieriew, Danilewski, Łosski oraz Wwiedenski.

W 1916 roku podjął pracę jako nauczyciel w Hajsynie, a dwa lata później powrócił do Polski. W 1919 roku obronił doktorat z filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jeszcze w tym samym roku objął stanowisko dyrektora prywatnego gimnazjum żeńskiego w Warszawie. W kolejnych latach, w 1921 roku, został asystentem, a później, w 1926 roku, starszym asystentem w Pracowni Psychologii Eksperymentalnej Uniwersytetu Poznańskiego.

Uzupełniając swoje wykształcenie, Dryjski odbył studia w Lipsku, Paryżu oraz Nancy, a w 1926 roku uzyskał habilitację. Niestety, uczelnia nie przedłużyła mu kontraktu, co skłoniło go do przyjęcia propozycji pracy w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Żeńskim w Inowrocławiu. W 1934 roku objął katedrę psychologii eksperymentalnej na Wolnej Wszechnicy Polskiej.

W czasie II wojny światowej, do momentu wybuchu powstania warszawskiego, prowadził tajne komplety, a w kwietniu 1945 roku, po wojennej zawierusze, objął katedrę psychologii na Uniwersytecie Łódzkim, na co miał wpływ Tadeusza Kotarbińskiego. W 1950 roku, mimo jeszcze aktywnego życia akademickiego, został usunięty ze stanowiska z powodu przekroczenia wieku emerytalnego, a po interwencji lektora przez kolejne lata, do 1956 roku, prowadził lektorat z języka rosyjskiego.

Zmarł 17 sierpnia 1956 roku, tuż przed planowanym przejściem na emeryturę. Jego pogrzeb odbył się 22 sierpnia w Zgierzu. Jego wpływ na studentów i współpracowników był ogromny. Tadeusz Gerstenkorn w swoich wspomnieniach pisał: „niemożliwe było niezapamiętanie pasjonujących wykładów z psychologii profesora Alberta Dryjskiego. Na wykładzie zawsze były przytaczane niezwykle ciekawe przypadki, tłumaczone klarownie właśnie metodą psychologiczną…”

Wybrane prace

Albert Dryjski był wybitnym psychologiem, którego osiągnięcia naukowe obejmują szereg istotnych prac. Oto niektóre z nich:

  • Psychologia i wojsko. „Polska Zbrojna”, 1921,
  • Źródła cenestezji. „Przegląd Filozoficzny”, 1922,
  • Świadomość i jej warunki organiczne. „Przegląd Warszawski”, 1922,
  • Badania eksperymentalne nad automatyzmem graficznym. Poznań, 1925,
  • Sen i marzenia senne. „Szkoła Powszechna”, 1927,
  • Geneza i technika metody psychanalitycznej. „Warszawskie Czasopismo Lekarskie” 6 (27, 28, 29, 30), 634–638, 660–664, 680–683, 704–706, 1929,
  • Współczesne teorje podświadomości. „Kwartalnik Filozoficzny”, 1931,
  • Zagadnienia seksualizmu dziecka i młodzieży szkolnej: biologja, psychologja, pedagogika. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1934,
  • Praca umysłowa, egzaminy i zaburzenia czynnościowe organizmu. Warszawa, 1936,
  • Mózg i dusza. Warszawa: Trzaska, Evert i Michalski, 1938,
  • Zagadnienia seksualizmu. Łódź, 1948,
  • Psychologia ekstazy religijnej. 1948.

Przypisy

  1. Prof. Tadeusz Gerstenkorn - Profesor Tadeusz Kotarbiński i filozofia za czasów jego rektoratu w Uniwersytecie Łódzkim w reminiscencjach byłego studenta
  2. Ewa Witkowska-Urban, Działalność organizacyjna i naukowo-dydaktyczna pedagogów i psychologów na Uniwersytecie Łódzkim w latach 1949–1962. Rocznik Łódzki 63, 2015 r.

Oceń: Albert Dryjski

★★★★★
Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:19