Jacek Majchrowski


Jacek Maria Majchrowski, urodzony 13 stycznia 1947 roku w Sosnowcu, to polski prawnik, polityk oraz historyk specjalizujący się w doktrynach politycznych i prawnych. Jest profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także profesorem nauk prawnych. W latach 2005–2011 pełnił funkcję członka Trybunału Stanu.

Majchrowski jest wybitnym znawcą II Rzeczypospolitej, zwłaszcza jeżeli chodzi o historię ugrupowań prawicowych, co dokumentuje w swoich pracach. Od roku 2002 do 2024 pełni nieprzerwanie funkcję prezydenta Krakowa, co czyni go najdłużej urzędującym prezydentem w historii tego miasta.

Życiorys

Jacek Majchrowski, urodzony 13 stycznia 1947 roku w Sosnowcu, jest synem Krystyny i Tadeusza. Jako absolwent IV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Sosnowcu, zdecydował się na związek z Krakowem, gdzie rozwijał swoją karierę akademicką na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1970 roku ukończył studia, a cztery lata później uzyskał tytuł doktora na Wydziale Prawa i Administracji. W 1988 roku została mu nadana godność profesora nadzwyczajnego nauk prawnych.

Od 1987 do 1993 roku zajmował stanowisko dziekana Wydziału Prawa i Administracji. Dodatkowo, był związany z Instytutem Nauk Politycznych na Wydziale Zarządzania i Administracji Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach. Jego działalność w polityce rozpoczęła się w 1965 roku, kiedy to po przystąpieniu do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, w 1989 roku, dzięki zdobyciu 10 171 głosów, ubiegał się o mandat w Sejmie X kadencji PRL, przegrywając z Janem Rokitą.

W latach 1996–1997 pełnił rolę wojewody krakowskiego. W swoim czasie na tym stanowisku miał znaczący wpływ na rozwój regionu, w tym m.in. przyczyniając się do utworzenia Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Krakowie oraz podpisania wstępnej umowy dotyczącej budowy Centrum Koncertowo-Kongresowego. Uratował także od likwidacji Teatr Stu.

Wyróżniającą decyzją, która spotkała się z szerokim rozgłosem, była jego interwencja w sprawie przeniesienia grobów żołnierzy radzieckich z krakowskich Plant, leżących w pobliżu Barbakanu, na Cmentarz Rakowicki. Działania te zakończyły konflikt, który często przybierał formę publicznych protestów.

W 1999 roku był współzałożycielem partii SLD, jednak na czas pełnienia funkcji prezydenta Krakowa zawiesił swoje członkostwo. Jacek Majchrowski jest także członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego, Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych i różnych zagranicznych towarzystw naukowych. Ponadto pełnił funkcję Zastępcy Przewodniczącego Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.

Oprócz karier politycznej, Majchrowski jest autorem licznych opracowań naukowych oraz 14 książek historycznych, w tym tytułów dotyczących II Rzeczypospolitej, jak „Silni-zwarci-gotowi. Myśl polityczna Obozu Zjednoczenia Narodowego” (1985), „Ugrupowania monarchistyczne w latach Drugiej Rzeczypospolitej” (1988) oraz „Ulubieniec Cezara. Bolesław Wieniawa-Długoszowski: zarys biografii” (1990). W 1994 roku pod jego redakcją wydano również książkę „Kto był kim w II Rzeczypospolitej”.

W latach 2001–2011 Jacek Majchrowski zasiadał w Trybunale Stanu, a w latach 2001–2005 pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego tego gremium. W 2010 roku prezydent RP Lech Kaczyński mianował go członkiem Narodowej Rady Rozwoju. W 2015 roku był jednym z założycieli komitetu wyborczego Bronisława Komorowskiego w wyborach prezydenckich. Natomiast w 2020 roku wyraził poparcie dla Władysława Kosiniaka-Kamysz.

Prezydent Miasta Krakowa

Jacek Majchrowski, jako prezydent Krakowa od 2002 do 2024 roku, był najdłużej urzędującym prezydentem w historii miasta, pełniąc tę funkcję przez dwie dekady. Jego kadencje obfitowały w różnorodne zmiany i inwestycje, które wpłynęły na rozwój miasta oraz jego infrastrukturę.

Pierwsza kadencja (2002–2006)

W wyniku wyborów samorządowych z 2002 roku Jacek Majchrowski odniósł spektakularne zwycięstwo, pokonując znane osobistości polityczne, takie jak Zbigniew Ziobro oraz Jan Rokita, a w drugiej turze również Józefa Lassotę, który pełnił funkcję prezydenta Krakowa w latach 1992–1998. Jednym z kluczowych osiągnięć tej kadencji było wprowadzenie tanich linii lotniczych, co przyczyniło się do znacznego wzrostu liczby turystów w Krakowie. Wzrost ten osiągnął poziom około 8 milionów osób rocznie, co z kolei doprowadziło do rozwoju bazy turystycznej i zwiększenia znaczenia lotniska Kraków-Balice.

W jego kadencji dokonano również modernizacji stadionów krakowskiej Wisły oraz Cracovii, co miało pozytywny wpływ na lokalny sport. Zrealizowano liczne projekty, w tym modernizację obiektów sportowych Hutnika oraz rozpoczęto budowę hali widowiskowo-sportowej. Również znacząco wzrosła liczba boisk wielofunkcyjnych dostępnych w krakowskich osiedlach. Wobec rosnących potrzeb mieszkańców ukończono budowę oczyszczalni ścieków „Płaszów II”, a program „Woda dla wszystkich” zdołał zwiększyć dostęp do czystej wody z 96% do niemal 99,85% społeczeństwa.

Modernizacja Starego Miasta przyniosła wymianę nawierzchni płyty Rynku Głównego oraz renowację ulicy Floriańskiej. Prace na krakowskich Plantach przywróciły architektoniczny splendor tego miejsca. Na ambitnej liście projektów znalazła się także inwestycja związana z modernizacją Małego Rynku oraz placu Wszystkich Świętych. Pomimo ambitnych planów, realizacja budowy Krakowskiego Szybkiego Tramwaju i parkingów podziemnych w obrębie Starego Miasta napotkała trudności. Krytycy wytykali wybory dotyczące podziemi w obrębie Rynku Głównego oraz kontrowersyjne decyzje w sprawie fortu świętego Benedykta.

Druga kadencja (2006–2010)

W 2006 roku, Jacek Majchrowski ponownie zyskał zaufanie wyborców, pokonując w drugiej turze Tomasza Szczypińskiego z Platformy Obywatelskiej oraz Ryszarda Terleckiego z Prawa i Sprawiedliwości, uzyskując przy tym 59,57% głosów. Druga kadencja przyniosła realizację wielu uprzednio zaplanowanych inwestycji, co znacząco wpłynęło na wizerunek miasta.

Znaczące zmiany miały miejsce w centrum miasta, gdzie dokonano modernizacji Małego Rynku oraz placu Wszystkich Świętych, a także renowacji płyty Rynku Głównego, na której otwarto nowoczesny oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Dodatkowo, zrealizowano remont ulicy Długiej oraz powstały nowe parkingi podziemne w okolicach Wawelu i placu na Groblach. Zwiększono także pojemność Stadionu Cracovii, co wzmocniło lokalny sport.

W zakresie komunikacji, zakończono budowę drugiego odcinka pierwszej linii Krakowskiego Szybkiego Tramwaju, co zrewolucjonizowało transport w mieście. Modernizacja Ronda Grzegórzeckiego oraz Ronda Mogilskiego przyczyniły się do poprawy infrastruktury drogowej. Nowe terminale na lotnisku w Balicach wzbogaciły ofertę usług transportowych. Jednakże, plany związane z tramwajem na Ruczaj oraz budową hali widowiskowo-sportowej napotkały opóźnienia, co spotkało się z krytyką ze strony lokalnej społeczności.

Trzecia kadencja (2010–2014)

W grudniu 2010 roku, Jacek Majchrowski z sukcesem ubiegał się o reelekcję, pokonując oponenta z Platformy Obywatelskiej Stanisława Kracika z wynikiem 59,55% do 40,45%. Trzecia kadencja to czas intensywnych inwestycji kulturalnych. Otwarto Kraków Arenę, największą halę widowiskowo-sportową w Polsce, która stała się gospodarzem wielu prestiżowych wydarzeń sportowych, takich jak Mistrzostwa Świata w piłce siatkowej w 2014 roku.

Wcześniej wsparcie dla kultury zapewniło również otwarcie ICE Kraków Congress Centre, które stało się centrum konferencyjnym, a także otwarcie MOCAK – Muzeum Sztuki Współczesnej w dawnych halach Fabryki Schindlera w 2011 roku.

Czwarta kadencja (2014–2018)

Po raz kolejny, w 2014 roku, Jacek Majchrowski zyskał poparcie wyborców i uzyskał 58,77% głosów w drugiej turze tej kadencji, pokonując Marka Lasotę z Prawa i Sprawiedliwości. Poza wsparciem ze strony SLD i PSL, wsparcie udzieliły mu także inne partie, co pozwoliło mu na kontynuację swoich działań na rzecz Krakowa.

Piąta kadencja (2018–2024)

W październiku 2018 roku, Jacek Majchrowski po raz kolejny wystartował, tym razem z komitetu Obywatelski Kraków, zdobywając w pierwszej turze największe poparcie, a w drugiej pokonując Małgorzatę Wassermann z Prawa i Sprawiedliwości z wynikiem 61,94%. W listopadzie 2023 roku ogłosił, że nie będzie ubiegał się o reelekcję w nadchodzących wyborach samorządowych, kończąc swoją długą kadencję na stanowisku prezydenta Krakowa 7 maja 2024 roku.

Kontrowersje

W latach 2006–2007 lokalne media w Krakowie ujawniały nieprawidłowości związane z projektami na działce należącej do motelu „Krak”. W te sprawy miało być zaangażowane nie tylko otoczenie prezydenta, ale także sam Jacek Majchrowski. W kolejnych publikacjach poruszano kwestie dotyczące nieprawidłowości w krakowskim Wydziale Architektury oraz szeregu innych inwestycji. W 2007 roku media zaczęły informować o prowadzonej przez prokuraturę sprawie dotyczącej tych nieprawidłowości. W związku z powołaniem Majchrowskiego do Trybunału Stanu w listopadzie 2007 roku, wszelkie dochodzenia dotyczące jego osoby zostały wstrzymane.

Zgodnie z doniesieniami „Gazety Wyborczej”, sąd w dwóch przypadkach orzekł, że prezydent Jacek Majchrowski ma zapłacić 60 tys. złotych właścicielowi motelu „Krak”. Z informacji przekazanych przez gazetę wynika, że prezydent uiścił już 10 tys. złotych, jednak odmówił komentarza w tej sprawie. Pieniądze te, według zeznań pracowników motelu, były związane z niezapłaconymi rachunkami za wynajęty pokój.

W marcu 2023 roku, jako prezydent Krakowa, objął patronatem targi łowieckie. Jednak pod wpływem presji ze strony opinii publicznej, na początku kwietnia 2023 roku, patronat Jacka Majchrowskiego został wycofany.

Wyniki wyborcze

W niniejszym wystąpieniu znajdują się szczegółowe informacje dotyczące wyników wyborczych Jacka Majchrowskiego. Poniżej przedstawiona tabela z wynikami wyborów w różnych latach ukazuje zarówno jego osiągnięcia, jak i dynamikę poparcia w poszczególnych kampaniach.

WyboryKomitet wyborczyOrganOkręgWynik
1989_bezpartyjnySejm X kadencjinr 5010 171 (5,01%)
2002_Ponadpartyjny KWW Przyjazny KrakówPrezydent Miasta Krakowa42 377 (21,18%)
76 296 (50,47%)
2006KWW Jacka MajchrowskiegoPrezydent Miasta Krakowa103 157 (42,31%)
133 507 (59,57%)
Rada Miasta Krakowanr 44164 (9,27%)
2010Prezydent Miasta Krakowa102 594 (40,78%)
122 130 (59,55%)
Rada Miasta Krakowanr 33542 (9,49%)
2014Prezydent Miasta Krakowa95 106 (39,18%)
114 705 (58,77%)
Rada Miasta Krakowanr 43094 (7,10%)
2018_KWW Jacka Majchrowskiego – Obywatelski KrakówPrezydent Miasta Krakowa154 830 (45,84%)
197 019 (61,94%)
Rada Miasta Krakowanr 77399 (18,91%)

Odznaczenia i wyróżnienia

Jacek Majchrowski jest osobą uhonorowaną licznymi odznaczeniami oraz wyróżnieniami, które podkreślają jego wkład w rozwój społeczny i kulturowy. Oto niektóre z tych prestiżowych nagród:

  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski – 2011,
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 2002,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 1997,
  • Brązowy Medal za Zasługi dla Policji – 2004,
  • Srebrna Odznaka „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” – 2013,
  • Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” – 2024,
  • Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” – 2005,
  • Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego – 2015,
  • Medal „Zasłużony dla Tolerancji” – 2004,
  • Medal „Plus ratio quam vis” Uniwersytetu Jagiellońskiego – 2011,
  • Krzyż Komandorski II Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi – Austria, 2010,
  • Krzyż Oficerski Orderu Świętego Karola – Monako, 2012,
  • Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Republiki – Węgry, 2009,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej – Francja, 2013,
  • Złoty Medal Ministra Spraw Zagranicznych i Europejskich Republiki Słowackiej – grudzień 2022,
  • Wielki Krzyż Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec – 25 lipca 2023,
  • Wielka Złota Odznaka za Zasługi dla Landu Wiedeń – Austria, 2024.

Jacek Majchrowski jest również doktor honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie oraz Uniwersytetu Bordeaux, a także otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Sosnowca.

Przypisy

  1. a b c d Prezydent Miasta Krakowa [online], krakow.pl, 03.04.2024 r. [dostęp 17.04.2024 r.]
  2. Oświadczenie prezydenta Krakowa w sprawie wyborów samorządowych. krakow.pl. [dostęp 20.11.2023 r.]
  3. Katarzyna Kojzar: Sukces aktywistów i miłośników zwierząt. Targi łowiectwa tracą patronat prezydenta Krakowa. OKO.press, 03.04.2023 r. [dostęp 04.04.2023 r.]
  4. Prezydent Krakowa objął patronatem targi łowiectwa. „Tak jakby napluł nam w twarz”. OKO.press, 28.03.2023 r. [dostęp 04.04.2023 r.]
  5. Filip M. Rdesiński Księstwo Majchrowskie – Gazeta Polska.
  6. Filip M. Rdesiński Jak się kręci w krakowskiej Familii – Gazeta Polska.
  7. Postanowienie nr 6/OP/2013 Ministra Spraw Wewnętrznych. Dziennik Urzędowy MSW, 13.06.2013 r. [dostęp 13.01.2019 r.]
  8. Jacek Majchrowski: Następne wybory w Krakowie to będzie rzeź. wyborcza.pl. [dostęp 17.07.2016 r.]
  9. Lista założycieli komitetu wyborczego Bronisława Komorowskiego. popieramkomorowskiego.pl. [dostęp 21.06.2020 r.]
  10. Adam Zygiel: Jacek Majchrowski poparł Władysława Kosiniaka-Kamysza jako kandydata na prezydenta. rmf24.pl. [dostęp 21.06.2020 r.]
  11. Medal „Plus ratio quam vis”. uj.edu.pl. [dostęp 24.04.2023 r.]
  12. M.P. z 2011 r. nr 64, poz. 617.
  13. M.P. z 2002 r. nr 38, poz. 593.
  14. M.P. z 1998 r. nr 5, poz. 88.
  15. Telewizja PolskaT.P. S.A Telewizja PolskaT.P., Koniec epoki Jacka Majchrowskiego [online], krakow.tvp.pl [dostęp 11.05.2024 r.] (pol.).
  16. Medal Gloria Artis dla twórców i działaczy kultury. wp.pl, 05.10.2005 r. [dostęp 10.12.2013 r.]
  17. Członkowie Narodowej Rady Rozwoju. prezydent.pl. [dostęp 16.10.2015 r.]
  18. Jacek Majchrowski otrzymał kolejny order.
  19. Sprawne państwo to sprawni samorządowcy – szef MAC podczas konferencji w Krakowie. mac.gov.pl, 23.09.2015 r. [dostęp 12.11.2015 r.]
  20. Pardon – Rokita popiera PiS. [dostęp 22.11.2010 r.].
  21. Włodzimierz Knap Czy Platforma pęka? – Dziennik Polski. [dostęp 13.06.2021 r.]
  22. Wyniki wyborów samorządowych 2014 na stronie PKW. [dostęp 01.12.2014 r.]
  23. Filip Rdesiński „Familia Majchrowskiego” – Gazeta Polska przełamuje zmowę milczenia. jacekprezydent.blogspot.com. [dostęp 03.10.2013 r.]

Oceń: Jacek Majchrowski

Średnia ocena:4.81 Liczba ocen:23