Kazimierz Jaklewicz (nawigator)


Kazimierz Jaklewicz, urodzony 28 listopada 1907 roku w Sosnowcu, był znaczącą postacią w historii Wojska Polskiego. Zmarł w Sopocie 7 kwietnia 1982 roku.

W trakcie swojej kariery wojskowej piastował stopień podpułkownika oraz pełnił rolę dyplomowanego obserwatora. Jego zasługi zostały uhonorowane przyznaniem Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari, co świadczy o jego wyjątkowych osiągnięciach i odwadze w trakcie służby wojskowej.

Życiorys

Kazimierz Jaklewicz urodził się jako syn Józefa i Julii Samin. Ukończył gimnazjum humanistyczne, a następnie został absolwentem Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. 15 sierpnia 1930 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go na stopień podporucznika, z datą starszeństwa od samego dnia oraz 181. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Minister spraw wojskowych przydzielił go do 14 pułku piechoty z Włocławka.

W czasie służby we włocławskim pułku zajmował stanowisko młodszego oficera w 2. kompanii KOP. W dniu 1 czerwca 1931 roku został skierowany na 8-miesięczny kurs aplikacyjny dla obserwatorów balonowych, który odbył się przy 1 batalionie balonowym w Toruniu. 15 kwietnia 1932 roku został przeniesiony z korpusu oficerów piechoty do korpusu oficerów aeronautycznych, a równocześnie przetransferowany do 1 batalionu balonowego. 12 marca 1933 roku otrzymał awans na stopień porucznika z datą starszeństwa od 1 stycznia 1933 oraz 46. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych.

Po tej promocji został przeniesiony do 6 pułku lotniczego we Lwowie, gdzie stał się jednym z najważniejszych propagatorów wykorzystania spadochronów w ratownictwie. W lutym 1935 roku w „Przeglądzie Lotniczym” ukazał się jego artykuł na ten temat. W kolejnej publikacji podniósł kwestie dotyczące doskonalenia wyszkolenia obserwatorów balonowych, proponując częstszą rotację miejsc szkoleniowych.

W marcu 1939 roku pełnił służbę w 64 eskadrze liniowej jako oficer taktyczny. 19 marca 1939 roku awansował na stopień kapitana, z datą starszeństwa od tego samego dnia oraz 41. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa – grupie liniowej. Z dniem 31 sierpnia 1939 roku eskadra zmieniła nazwę na 64 eskadrę bombową, uzbrojoną w lekkie samoloty bombowe PZL.23 Karaś, wchodząc w skład VI dywizjonu bombowego lekkiego.

W trakcie kampanii wrześniowej, 2 września, Jaklewicz z sukcesem dowodził jednym z ataków na kolumnę pojazdów pancernych na szosie Częstochowa-Kłobuck, co przyczyniło się do ich rozproszenia oraz częściowej destrukcji. Dwa dni później, 7 września, dowodził atakiem na niemieckie kolumny pancerne w kierunku Różana. W czasie powrotu jego samolot został zaatakowany przez Messerschmitta Bf 109, którego strzelec, kpr. Stanisław Kondras, zestrzelił.

Na 14 września Jaklewicz poprowadził swoją eskadrę do ostatniego ataku na niemieckie kolumny pancerne w rejonie Rawy Ruskiej. Tego samego dnia objął dowodzenie nad 65 eskadrą bombową, która straciła już większość swojego sprzętu. Razem z personelem do 18 września 1939 roku przekroczył granicę polsko-rumuńską w Kutach.

Po dotarciu do Rumunii Jaklewicz udał się do Francji, gdzie pełnił obowiązki referenta w Dowództwie Sił Powietrznych Oddziału V Sztabu w Paryżu. Po klęsce Francji zdołał przedostać się do Anglii. Otrzymał numer służbowy P-1434 w Polskich Siłach Powietrznych i przeszedł szkolenie w 18 Jednostce Szkolenia Bojowego w bazie RAF Bramcote. Od 15 marca 1941 roku służył jako nawigator w 305 dywizjonie bombowym i w tym samym miesiącu awansował na stopień majora.

19 czerwca 1941 roku, po nalocie na Bremę, samolot z Jaklewiczem został zestrzelony przez niemiecki myśliwiec nad Holandią, w okolicach Hoogkarspel. Czterech spośród sześciu członków załogi zdołało uratować się, skacząc na spadochronach, ale wszyscy wpadli w ręce Niemców, a Jaklewicz trafił do obozu jenieckiego Stalag Luft III w Żaganiu.

Po wyzwoleniu obozu, Jaklewicz powrócił do Wielkiej Brytanii, gdzie od 17 września 1945 roku do 7 kwietnia 1946 roku był słuchaczem VII Kursu Wyższej Szkoły Lotniczej w Weston-super-Mare. Następnie pełnił funkcję signal leadera w Kwaterze Głównej 1 Grupy RAF. W 1947 roku, po powrocie do Polski, został zdemobilizowany w stopniu podpułkownika i podjął pracę w budownictwie w Sopocie.

W dniu 19 czerwca 1972 roku został odznaczony Orderem Virtuti Militari 5 kl. na mocy dekretu Rady Państwa. Jaklewicz, jako najstarszy oficer 6 pułku lotniczego, przyczynił się do wzniesienia Pomnika Lotników Polskich w Oleśnie, który upamiętnia lotników poległych 2 września 1939 roku. Pomagał także w tworzeniu tablic pamiątkowych dla lotników z Brygady Bombowej. Zmarł nagle w Sopocie 7 kwietnia 1982 roku i spoczął na tamtejszym cmentarzu katolickimparafii pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej – Gwiazda Morza (sektor: B5, rząd: B, grób: 21).

Jego żoną była Genowefa z domu Kowal (1912-1983).

Publikacje

W zakresie publikacji Kazimierza Jaklewicza można wymienić kilka istotnych prac, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy o lotnictwie. Warto zwrócić uwagę na jego artykuły, które ukazały się w renomowanych czasopismach.

  • Por. obs. bal. Jaklewicz Kazimierz, Użycie spadochronu, Przegląd Lotniczy; Wiadomości Techniczne Lotnictwa, luty 1935, Nr 2,
  • Por. obs. bal. Jaklewicz Kazimierz, Wyjdźmy w teren, Przegląd Lotniczy; Wiadomości Techniczne Lotnictwa, sierpień 1935, Nr 8.

Ordery i odznaczenia

Kazimierz Jaklewicz, jako wybitny nawigator, zdobył wiele uznawanych odznaczeń wojskowych, które podkreślają jego odwagę oraz umiejętności.

  • krzyż srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari,
  • krzyż walecznych (czterokrotnie),
  • medal lotniczy (dwukrotnie).

Oceń: Kazimierz Jaklewicz (nawigator)

Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:12