Mieczysław Feliks Janowski, urodzony 30 sierpnia 1894 roku w Sosnowcu, to postać, która na zawsze odmieniła oblicze polskiej armii. Będąc podpułkownikiem piechoty Wojska Polskiego, odznaczał się niezwykłym poświęceniem oraz odwagą.
W okresie swojej służby zdobył także Order Virtuti Militari, jedno z najwyższych odznaczeń wojskowych w Polsce, co potwierdza jego zasługi oraz wyjątkowe umiejętności jako żołnierza.
Jednak tragiczny los Mieczysława Janowskiego nie zakończył się w chwale. Wiosną 1940 roku stał się on ofiarą zbrodni katyńskiej, co wciąż pozostaje bolesną kartą w historii naszego narodu.
Życiorys
Mieczysław Janowski urodził się w Sosnowcu, w rodzinie Bolesława i Józefy z Machniewskich. Swoją karierę wojskową rozpoczął w 1915 roku, kiedy to wstąpił do Legionów Polskich i przydzielono go do 6 pułku piechoty. Jego waleczność została wystawiona na próbę, gdy odniósł rany pod Polską Górą.
Po kryzysie przysięgowym został internowany w Szczypiornie. W 1918 roku, jako ochotnik, wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie otrzymał przydział do 22 pułku piechoty, obejmując stanowisko dowódcy plutonu. Po zakończeniu działań wojennych zdecydował się na kontynuowanie służby w armii. Został zweryfikowany do stopnia kapitana, z datą 1 czerwca 1919, i kontynuował służbę w 22 pułku, pełniąc kolejno funkcje dowódcy kompanii oraz I baonu.
W 1928 roku awansował do stopnia majora. W kwietniu tego samego roku został przeniesiony na stanowisko kwatermistrza. Następnie, w październiku 1931, powrócił na pozycję dowódcy batalionu. W 1932 roku, 23 marca, ogłoszono jego przeniesienie do Korpusu Ochrony Pogranicza, gdzie objął dowództwo batalionu KOP „Skałat”.
W 1936 roku Janowski awansował na podpułkownika, a w październiku tego samym roku został przeniesiony do 74 pułku piechoty, gdzie objął stanowisko zastępcy dowódcy pułku. W 1939 roku zajmował pozycję szefa 3 Okręgowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Grodnie.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził 1 pułkiem piechoty Grupy Grodzieńskiej. Po agresji ZSRR na Polskę został w niewyjaśnionych okolicznościach wzięty do niewoli przez sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 roku padł ofiarą mordu dokonanego przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i został potajemnie pochowany w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 roku miejsce to jest znane jako Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Janowski widnieje w Liście Starobielskiej NKWD pod numerem 3907.
5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło pośmiertnie nadał mu stopień pułkownika. Uroczyste ogłoszenie awansu miało miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie ceremonii „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
Mieczysław Janowski, jako żołnierz, otrzymał wiele zaszczytnych odznaczeń, które świadczą o jego odwadze oraz poświęceniu. Poniżej przedstawiamy listę nagród, które przyznano mu za jego bohaterskie czyny:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 109 (1921),
- Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931),
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie, po raz 2, 3 i 4 w 1921),
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Srebrny Krzyż Zasługi,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
Przypisy
- Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 5 [dostęp 23.10.2024 r.]
- Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
- Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
- Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
- „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
- a b c d e f g h i Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 185.
- Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
- Rybka i Stepan 2006, s. 15.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 177, 359.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 38, 183, 1097.
- Dekret Wodza Naczelnego L. 2646 z 28.02.1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 11 poz. 328).
- M.P. z 11931 r. poz. 132 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 64).
- Rocznik Oficerski 1923, s. 188, 416.
- Dz. Pers. MSWojsk., Nr 9 z 26.04.1928 r., s. 173.
- Dz. Pers. MSWojsk., Nr 7 z 23.10.1931 r., s. 343.
- Dz. Pers. MSWojsk., Nr 6 z 23.03.1932 r., s. 253.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 32, 905.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Władysław Jasiński (oficer artylerii) | Bolesław Brymora | Kazimierz Mastalerz | Henryk Żmijewski | Andrzej Uthke | Ryszard Mańka (powstaniec śląski) | Wiesław Chrzanowski (1920–2011) | Rudolf Niemczyk | Zbigniew Piasecki (wojskowy) | Wincenty Bolesław Stawiarz | Hugon Almstaedt | Marian Skibiński | Zdzisław Patoła | Henryk Chaim Adler | Edmund Koźbiał | Kazimierz Jaklewicz (nawigator) | Jerzy Stelak | Tadeusz Stecki (kapitan) | Kazimierz Szwajcowski | Wacław StacherskiOceń: Mieczysław Janowski (żołnierz)