Zdzisław Szostak, legendarny polski kompozytor oraz dyrygent, przyszedł na świat 13 stycznia 1930 roku w Sosnowcu. Jego twórczość muzyczna oraz działalność artystyczna pozostawiły znaczący ślad w polskiej kulturze.
Po wielu latach pracy w branży, zmarł 7 września 2019 roku w Łodzi, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny, który wciąż inspiruje kolejne pokolenia muzyków.
Życiorys
W 1954 roku Zdzisław Szostak zakończył naukę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach. Tam miał przyjemność studiować kompozycję pod okiem Bolesława Szabelskiego. Jednocześnie, uczył się dyrygentury pod kierunkiem Artura Malawskiego. W latach 1967–1971 pełnił rolę kierownika artystycznego Filharmonii Poznańskiej. Następnie, od 1971 do 1987 roku, był zastępcą dyrektora do spraw artystycznych oraz dyrygentem w Filharmonii Łódzkiej.
W okresie 1972–2000 Zdzisław Szostak był również nauczycielem w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (która później przekształciła się w Akademię Muzyczną) w Łodzi. Prowadził orkiestrę symfoniczną tej instytucji do 1995 roku. Jego działalność artystyczna przyczyniła się do powstania nagrań do około 200 filmowych dzieł. Wśród twórców, z którymi współpracował, byli znani kompozytorzy, w tym Wojciech Kilar oraz Zbigniew Preisner.
W dorobku Szostaka znajduje się również muzyka, którą skomponował do około 40 różnych produkcji, w tym do 20 filmów fabularnych. Dnia 7 września 2019 roku zmarł w Łodzi. Trzy dni później, 13 września, został pochowany w katolickiej częściStarego Cmentarza w Łodzi.
Odznaczenia i nagrody
Artystyczna kariera Zdzisława Szostaka została doceniona wieloma wyróżnieniami, które potwierdzają jego znaczącą rolę w polskiej kulturze. Poniżej przedstawiono listę nagród i odznaczeń, które zdobył przez lata swojej działalności.
- medal za osiągnięcia artystyczne w „Łódzkiej Wiośnie Artystycznej” (1973),
- Złoty Krzyż Zasługi (1975),
- nagroda II stopnia Ministra Kultury i Sztuki (1976),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1979),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1984),
- Nagroda Muzyczna Miasta Łodzi za całokształt działalności artystycznej i pedagogicznej (1987),
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2006),
- LIX Nagroda Artystyczna im. Włodzimierza Pietrzaka za kompozycję „Missa Latina” przyznana przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” (Warszawa, 2006),
- nagroda Miasta Łodzi (2010) za wybitne osiągnięcia artystyczne,
- nagroda Marszałka Województwa Łódzkiego (2010),
- nagroda Radnych Miasta Łodzi „za wybitne osiągnięcia artystyczne” (2010),
- filmowa nagroda kina Charlie „Złote Glany” (2011),
- Gwiazda odsłonięta w dniu swoich 88. urodzin w Alei Gwiazd Łódzkiej Drogi Sławy (13.01.2018).
Te wyróżnienia są dowodem na to, jak ważna była jego działalność zarówno jako artysty, jak i pedagoga.
Ważniejsze kompozycje
Na przestrzeni swojej kariery Zdzisław Szostak stworzył wiele znaczących dzieł muzycznych, które w sposób różnorodny odzwierciedlają jego artystyczną wizję. Poniżej znajdują się niektóre z jego najważniejszych kompozycji:
- wariacje na fortepian (1950),
- kwartet smyczkowy (1951),
- kwintet na instrumenty dęte (1952),
- Zachód, pieśń na głos z fortepianem (1953),
- uwertura koncertowa na orkiestrę (1954),
- Ważka, opera kameralna (1958),
- mała uwertura na orkiestrę (1960),
- Natus nobis est Salvator na sopran, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (1994),
- concertino darmstadzkie na skrzypce, fortepian i orkiestrę (1998),
- musica per corno e orchestra sinfonica (2000),
- concertino na marimbę i orkiestrę symfoniczną (2002),
- missa latina na solistów, chór i wielką orkiestrę symfoniczną (2003),
- arabeska na obój i fortepian (2006),
- rondino na klarnet i fortepian (2006),
- scherzo-toccatina na fagot i fortepian (2006),
- musica per tromba e pianoforte (2008),
- rondo-allegro e rustico na róg i fortepian (2008),
- moment musical na puzon i fortepian (2008),
- muzyka w spokojnych, tanecznych rytmach na saksofon i fortepian (2009),
- scherzo e tarantella na flet i fortepian (2009),
- recitativo e berceuse na skrzypce i fortepian (2010),
- introduzione e quasi valse na wiolonczelę i fortepian (2010),
- andantino e sartarella per tromba e pianoforte (2011),
- adagio e rondino per trombone et pianoforte (2011),
- concertino per tromba e pianoforte in memoriam Michał Spisak (2012) – allegro moderato – andantino – allegro,
- improvisation and rondino in tempo polka na akordeon solo (2014),
- simfonietta na orkiestrę symfoniczną (2015),
- ad libitum et quasi polonaise na kontrabas i fortepian (2015).
Muzyka filmowa i telewizyjna
Milowy krok w polskiej muzyce filmowej i telewizyjnej, Zdzisław Szostak pozostawił po sobie niezwykle bogaty dorobek artystyczny. Jego kompozycje towarzyszyły wielu znaczącym produkcjom, które na trwałe wpisały się w historię kinematografii.
- Jaś i Małgosia w reż. Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego (1956),
- Warszawa Główna w reż. Jana Łomnickiego (1958),
- Miasto na wyspach w reż. Jerzego Dmowskiego i Bohdana Kosińskiego (1958),
- Duży ruchliwy dom w reż. Włodzimierza Pomianowskiego (1958),
- Xawery Dunikowski w reż. Konstantego Gordona (1963),
- Polska rzeźba współczesna w reż. Konstantego Gordona (1963),
- Cyrk w reż. Konstantego Gordona (1963),
- Bronisław Wojciech Linke w reż. Konstantego Gordona (1963),
- Uzbrojona wolność w reż. Konstantego Gordona (1972),
- Pokusa w reż. Leokadii Migielskiej (1974),
- Aria dla atlety w reż. Filipa Bajona (1979),
- Królowa Bona w reż. Janusza Majewskiego (1980),
- Wizja lokalna 1901 w reż. Filipa Bajona (1980),
- Rycerz w reż. Lecha Majewskiego (1980),
- Limuzyna Daimler-Benz w reż. Filipa Bajona (1981),
- Wahadełko w reż. Filipa Bajona (1981),
- Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny w reż. Janusza Majewskiego (1982),
- Pensja Pani Latter w reż. Stanisława Różewicza (1982),
- Kolor w reż. Jadwigi Kędzierzawskiej (1982),
- Leśne skrzaty i kaczorek Feluś w reż. Wadima Berestowskiego (1982-1985),
- Thais w reż. Ryszarda Bera (1983),
- Żadne Czary, żadne mary w reż. Wadima Berestowskiego (1983),
- Przeznaczenie w reż. Jacka Koprowicza (1983),
- Engagement w reż. Filipa Bajona (1984),
- O tym jak zabroniono grać na trąbkach w reż. Andrzeja Gajewskiego (1987),
- Dondula w reż. Pawła Trzaski (1987),
- Kornblumenblau w reż. Leszka Wosiewicza (1988),
- Niezwykła podróż Baltazara Kobera w reż. Wojciecha Hasa (1988),
- Koniec świata w reż. Doroty Kędzierzawskiej (1988),
- I skrzypce przestały grać w reż. Alexandra Ramati (1988),
- Mefisto walc w reż. Marka Wortmana (1989),
- Kanclerz w reż. Ryszarda Bera (1989),
- Księga wielkich życzeń w reż. Sławomira Kryńskiego (1997),
- The stringer w reż. Pawła Pawlikowskiego (1998),
- Listy miłosne w reż. Sławomira Kryńskiego (2001).
Przypisy
- Pożegnajmy maestro Szostaka [online], Filharmonia Łódzka [dostęp 07.10.2023 r.]
- DariuszD. Pawłowski DariuszD., Ostatnie pożegnanie Maestro Zdzisława Szostaka [online], Dziennik Łódzki, 13.09.2019 r. [dostęp 14.09.2019 r.]
- a b Zdzisław Szostak w bazie filmpolski.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Stanisław Gadomski (1929–2013) | Konstanty Ćwierk | Bartłomiej Oleś | Jacek Rodek | Zdzisław Lachur | Anna Chojnacka | Bogusław Madey | Karolina Skorek | Magdalena Piekorz | Agnieszka Podsiadlik | Władysław Szpilman | Ryszard Grzyb | Wanda Telakowska | Jadwiga Romańska | Marian Malina | Henryk Wójcik | Ola Trzaska | Małgorzata Dajewska | Jacek Mierzejewski | Sala KirschnerOceń: Zdzisław Szostak