Stanisław Witek (chemik)

Nauka i edukacja

Stanisław Witek, któremu świat zawdzięcza liczne osiągnięcia w dziedzinie chemii, urodził się 12 kwietnia 1932 roku w Sosnowcu, a zmarł 6 stycznia 2015 roku we Wrocławiu. Był to wybitny polski chemik, którego kariera naukowa dopełniała się na Politechnice Wrocławskiej, gdzie pełnił rolę profesora.

Witek był szczególnie znany jako specjalista w zakresie chemii pestycydów oraz syntezy organicznej, co przyczyniło się do jego uznania w międzynarodowym środowisku naukowym. Jako przewodniczący International Scientific Advisory Board on Sea-Dumped Chemical Weapons, miał wpływ na globalną politykę dotyczącą bezpieczeństwa chemicznego. Dodatkowo, jego doświadczenie jako długoletniego członka międzynarodowej Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej umocniło jego pozycję jako eksperta w tej dziedzinie.

Życiorys

Stanisław Witek, uznany chemik i nauczyciel akademicki, rozpoczął swoją przygodę z edukacją w Liceum im. Stanisława Staszica, gdzie rozwijał swoje zainteresowania naukowe. W latach 1949-1955 kontynuował naukę na Wydziale Chemicznym Politechniki Wrocławskiej. Podczas studiów specjalizował się w technologii materiałów wybuchowych, pracując pod kierunkiem profesora Dionizego Smoleńskiego. W 1962 roku obronił rozprawę doktorską i rozpoczął swoją długą karierę na Politechnice Wrocławskiej.

Kariera Witeka na uczelni przebiegała w różnych rolach. Najpierw jako adiunkt w latach 1962-1968, następnie uzyskał tytuł docenta, a w latach 1983–1995 pełnił funkcję profesora nadzwyczajnego. W 1995 roku awansował na profesora zwyczajnego, co potwierdziło jego osiągnięcia w dziedzinie chemii.

Jego działalność naukowa obejmowała także organizację oraz kierowanie Pracownią Chromatografii Gazowej w Centralnym Laboratorium Wydziału Chemicznego. W 1969 roku był jednym z współtwórców Instytutu Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych (I-27), gdzie spełniał rolę zastępcy dyrektora ds. badań naukowych oraz współpracy z przemysłem. W latach 1972-1990, z przerwą na trzy lata, pełnił funkcję dyrektora tego instytutu.

Witek był również aktywnym ekspertem w obszarze utylizacji broni chemicznej. Jako pierwszy polski naukowiec znalazł się w międzynarodowym zespole doradczym nagrodzonej Pokojową Nagrodą Nobla w 2013 roku Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej, której członkiem był przez dwie kadencje, w latach 1998-2004. Działał także jako doradca naukowy ministra spraw zagranicznych w tematyce broni chemicznej i biologicznej.

W ramach działań na rzecz środowiska naukowego, z inicjatywy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Litwy, zorganizował i prowadził International Scientific Advisory Board on Sea-Dumped Chemical Weapons, która składała się z niezależnych ekspertów o renomowanych osiągnięciach.

Był aktywnie zaangażowany w działalność Politechniki Wrocławskiej, reprezentując Wydział Chemiczny w Komitecie Nauk Chemicznych Polskiej Akademii Nauk oraz w zespole ds. biotechnologii Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Pracował także w radach naukowych oraz w zespołach redakcyjnych czasopism międzynarodowych, przewodnicząc komisjom Rady Wydziału Chemicznego i Senatu uczelni.

W ciągu swojej kariery opublikował ponad 170 artykułów w czasopismach naukowych i uzyskał 49 patentów oraz 7 wdrożeń. Jako promotor wypromował 13 doktorów, a siedmiu jego wychowanków osiągnęło tytuł profesora w Polsce i na całym świecie. W 2005 roku, wraz z zespołem, otrzymał I nagrodę Prezesa Rady Ministrów za znaczące osiągnięcie naukowo-techniczne w kraju.

Osobiście, Stanisław Witek był żonaty. Jego żona, Barbara, również była chemikiem, a para wychowała jedną córkę. Stanisław był siostrzeńcem Kazimierza Banysia, profesora związanym z Politechniką Wrocławską, oraz Mariana Banysia, chirurga, co potwierdza silne związki rodzinne w obszarze nauki i medycyny.

Odznaczenia i wyróżnienia

Stanisław Witek, jako wybitny chemik, zdobył liczne odznaczenia oraz wyróżnienia w uznaniu jego osiągnięć naukowych.

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2000),
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej,
  • I nagroda Prezesa Rady Ministrów za wybitne krajowe osiągnięcie naukowo-techniczne (2005, wraz ze współpracownikami).

Przypisy

  1. Prof. dr inż. Stanisław Witek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 06.05.2019 r.]
  2. Zmarł profesor dr inż. Stanisław Witek. Pryzmat. [dostęp 05.05.2019 r.]
  3. Rozbroją rosyjskie bomby. Gazeta Wyborcza. [dostęp 05.05.2019 r.]
  4. WillW. Carpenter WillW., The First Year of the OPCW Scientific Advisory Board, „The CBW Conventions Bulletin”, 45, 1999, s. 1-3 [dostęp 06.05.2019 r.] (ang.).
  5. United Nations Resolution on sea dumped chemical munitions. [dostęp 05.05.2019 r.]
  6. International Dialogues on Underwater Munitions. [dostęp 05.05.2019 r.]
  7. The Third International Dialogue on Underwater Munitions. [dostęp 05.05.2019 r.]
  8. Bałtyk pełen iperytu. Tygodnik Przegląd. [dostęp 05.05.2019 r.]
  9. The first meeting of the Scientific Board on Dumped Chemical Weapons held in Prague. [dostęp 05.05.2019 r.]
  10. Substancje biologicznie czynne: uroczyste seminarium z okazji 70-lecia urodzin profesora Stanisława Witka, Wrocław, 21.06.2002 r. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. [dostęp 05.05.2019 r.]
  11. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26.10.2000 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2000 r. nr 43, poz. 843).

Oceń: Stanisław Witek (chemik)

★★★★★
Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:18