Bogdan Suchodolski, urodzony 27 grudnia 1903 roku w Sosnowcu, a zmarły 2 października 1992 roku w Konstancinie-Jeziornie, był wybitnym polskim uczonym. Jako filozof, historyk nauki i kultury oraz pedagog, odegrał kluczową rolę w polskiej nauce.
W 1938 roku przyjął tytuł profesora na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, a po II wojnie światowej, w 1946 roku, rozpoczął pracę na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1958–1974 był dyrektorem Zakładu Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk, co świadczy o jego wpływie na rozwój tej dziedziny w Polsce.
Oprócz działalności naukowej, Suchodolski angażował się także w sferę polityczną jako poseł na Sejm PRL IX kadencji. Był również członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu oraz Rady Krajowej PRON, co wskazuje na jego aktywność w kształtowaniu politycznego krajobrazu Polski w trudnych czasach.
Życiorys
Przed wybuchem II wojny światowej Bogdan Suchodolski pełnił rolę nauczyciela w I Gimnazjum Męskim im. Sowińskiego w Warszawie, gdzie zdobył cenne doświadczenie pedagogiczne. Począwszy od 24 lipca 1938 roku objął stanowisko profesora nadzwyczajnego pedagogiki na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Po wojnie, w latach 1946–1970, był profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, a w latach 1958-1968 piastował funkcję dyrektora Instytutu Nauk Pedagogicznych na tym uczelni.
W ciągu swojej kariery naukowej, Suchodolski był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności od 1946 roku, a od 1952 roku należał do Polskiej Akademii Nauk. W latach 1965–1970 pełnił rolę zastępcy sekretarza naukowego w Polskiej Akademii Nauk, a w latach 1958–1974 przewodniczył Komitetowi Nauk Pedagogicznych PAN. Jego wkład w kulturę i naukę został również doceniony, kiedy w czerwcu 1968 roku został członkiem Komitetu Honorowego obchodów 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika.
Od 20 grudnia 1982 roku, Bogdan był przewodniczącym Narodowej Rady Kultury i pełnił tę funkcję do 12 czerwca 1986 roku, kiedy to rozpoczęła się jej II kadencja. W latach 1985–1989 zasiadał w parlamencie jako poseł na Sejm, gdzie miał honor otworzyć pierwsze obrady jako marszałek senior. W latach 1988–1990 działał w Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
Suchodolski był także doktorem honoris causa wielu instytucji, w tym Uniwersytetu w Berlinie, Uniwersytetu im. Łomonosowa w Moskwie, Uniwersytetu w Padwie, Akademii Nauk Pedagogicznych w Berlinie, Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, oraz Uniwersytetu Warszawskiego.
Otrzymał również liczne nagrody, w tym w dniu 22 lipca 1964 roku, z okazji 20-lecia Polski Ludowej, otrzymał nagrodę państwową II stopnia. W 1989 roku uhonorowano go tytułem honorowego obywatela Sosnowca.
Jako autor licznych prac naukowych w obszarze pedagogiki, historii polskiej nauki oraz filozofii, Bogdan Suchodolski pozostawił znaczący ślad w polskiej nauce. Po jego śmierci, został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera T-1-6).
Księgozbiór profesora Bogdana Suchodolskiego
W 1993 roku Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego przyjęła w darze cenny księgozbiór profesora Bogdana Suchodolskiego. Zgodnie z wolą profesora, zbiory te zostały umieszczone w Czytelni Ogólnej. Warto podkreślić, że 10 kwietnia 1997 roku, podczas specjalnej sesji poświęconej osobie profesora, Czytelnia Ogólna otrzymała jego imię, a także odsłonięto tablicę upamiętniającą jego wkład w życie akademickie.
W styczniu 2023 roku, w budynku CINiBA, miała miejsce interesująca wystawa zatytułowana „Księgozbiór profesora Bogdana Suchodolskiego”. Ekspozycja została podzielona na cztery tematyczne sekcje, które umożliwiły odwiedzającym poznanie najważniejszych aspektów życia oraz działalności naukowej profesora. Wśród działów wystawy znalazły się: „Kalendarium życia i działalności naukowej Bogdana Suchodolskiego”, „Biblioteka domowa”, „Darowizna księgozbioru”, oraz „Opracowanie kolekcji w BUŚ”.
Ważniejsze prace
W dorobku Bogdana Suchodolskiego znajduje się wiele istotnych prac, które mają znaczący wpływ na rozwój myśli pedagogicznej oraz kulturowej w Polsce i nie tylko. Jego twórczość jest bogata i różnorodna, obejmująca zarówno zagadnienia wychowania, jak i filozoficzne rozważania nad naturą człowieka.
- Wychowanie moralno-społeczne (1936),
- Uspołecznienie kultury (1937),
- Skąd i dokąd idziemy? Przewodnik po zagadnieniach kultury współczesnej (1943/1999), pierwsze wydanie pod pseudonimem R. Jadźwing,
- Dusza niemiecka w świetle filozofii (1947),
- Wychowanie dla przyszłości (1947/1968),
- O pedagogikę na miarę naszych czasów (1958),
- Narodziny nowożytnej filozofii człowieka (1963),
- Rozwój nowożytnej filozofii człowieka (1967),
- Trzy pedagogiki (1970),
- Komisja Edukacji Narodowej (1972),
- Problemy wychowania w cywilizacji współczesnej (1974),
- Komeński (1979),
- Kim jest człowiek?, tom 273 serii wydawniczej Omega, Warszawa 1974; Wiedza Powszechna, Warszawa 1985, s. 284, ISBN 83-214-0438-3,
- Przekład: Bogdan Suchodolski: Co je člověk?. Praga: Mladá fronta, 1978, seria: Prameny, sv. 27. (cz.), brak numerów stron w książce,
- Wychowanie mimo wszystko (1990).
Jego prace nie tylko badają koncepcje związane z wychowaniem, ale również podejmują ważne kwestie związane z kulturą, filozofią i społeczeństwem. Suchodolski wyróżniał się umiejętnością integrowania różnych podejść w pedagogice, co czyni go postacią niezwykle istotną w historii myśli edukacyjnej.
Ordery i odznaczenia
W życiu Bogdana Suchodolskiego niezwykle istotne były jego osiągnięcia, które zostały docenione przez wiele instytucji oraz organizacji. Oto lista przyznanych mu odznaczeń i orderów, które świadczą o jego zaangażowaniu i wkładzie w rozwój Polski:
- Order Budowniczych Polski Ludowej, przyznany w 1984 roku,
- Order Sztandaru Pracy I klasy, przyznany dwukrotnie,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 16 lipca 1954 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, wręczony 14 stycznia 1955 roku,
- Medal Komisji Edukacji Narodowej,
- Srebrny Wawrzyn Akademicki, nadany 5 listopada 1935 roku,
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”,
- Odznaka honorowa Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, przyznana w 1968 roku.
Wszystkie te odznaczenia świadczą o jego niezwykłym wkładzie w edukację oraz kulturę Polski.
Przypisy
- Piot Dudała: Bogdan Suchodolski. WikiZagłębie. [dostęp 12.01.2024 r.]
- SebastianS. Pawlina, Uczył Gajcego i Bartoszewskiego. Zostało po nim jedno opowiadanie, dziesiątki konspiracyjnych dokumentów i zapowiedź przerwanej przez powstanie kariery [online], wyborcza.pl, 26.04.2018 r. [dostęp 29.06.2024 r.]
- Inauguracja II kadencji Narodowej Rady Kultury. „Nowiny”, Nr 137 z 13.06.1986 r., s. 1.
- „Trybuna Robotnicza”, nr 109 (12 961), 10.05.1983 r., s. 6.
- Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011. radaopwim.gov.pl.
- „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”, nr 9, s. 360, 10.09.1938 r.
- „Urania”, miesięcznik Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, nr 3, marzec 1969 r., s. 84.
- „Trybuna Robotnicza”, nr 133 (7571), 05.06.1968 r., s. 2.
- Jadwiga Kołodziejska, Księga VI Zjazdu Bibliotekarzy Polskich, 12–14.02.1968 r., Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, 1969 r., s. 2.
- M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 – na wniosek prezesa Polskiej Akademii Nauk, s. 1789.
- M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1566 („za wybitne zasługi w dziedzinie nauki”).
- M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 306 („za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej”).
- Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ SUCHODOLSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 18.12.2019 r.]
- BIBLIOTEKA OTWARTA. Wczoraj i jutro Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego.
- Stefan Oberleitner, Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705–1990: vademecum dla kolekcjonerów. Polska Rzeczpospolita Ludowa, 1944–1990, Wydawnictwo Kanion, 1992, s. 25.
- „Dziennik Polski”, rok XX, nr 171 (6363), s. 1.
- Wystawa „Księgozbiór profesora Bogdana Suchodolskiego...”.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jerzy Kram | Janusz Degler | Zdzisław Zwoźniak | Stanisław Jędrzejek | Andrzej Fabrycy | Włodzimierz Ostrowski | Władysław Szafer | Sławomir Nowak (matematyk) | Czesław Kupisiewicz | Jan Juda | Lucjan Krawiec | Czesława Prywer | Zbigniew Białas | Michał Reicher | Jerzy Gadomski | Stanisław Witek (chemik) | Witold Mańczak | Anna Skibińska | Alicja Dorabialska | Janina UjmaOceń: Bogdan Suchodolski