Zdzisław Kazimierz Zwoźniak, urodzony 5 lipca 1930 roku w Sosnowcu, zmarł 2 maja 2007 roku. Był wybitnym polskim historykiem oraz dziennikarzem, synem Michała i Małgorzaty z domu Janus. Jego kariera edukacyjna rozpoczęła się na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie studiował polonistykę w latach 1950–1954. Następnie, kontynuował naukę na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie studiował prawo w latach 1956-58 oraz 1961-63.
W życiu osobistym Zdzisław Zwoźniak był mężem Renaty Prawdzic-Rudzkiej, która również była dziennikarką i pisarką, zmarłą w 1997 roku. Jej pamięć uhonorowano poprzez nadanie imienia jej jednej z ulic w Katowicach.
Rozpoczął swoją pracę dziennikarską w 1954 roku, przy dość znanym "Wrocławskim Tygodniku Katolickim", który wówczas był redagowany przez Tadeusza Mazowieckiego. W kolejnych latach Zwoźniak pracował dla wielu znanych tytułów prasowych, takich jak "Gość Niedzielny", w którym pełnił różnorodne funkcje, w tym publicysty, kierownika działu kulturalnego oraz sekretarza redakcji, a także w "Panoramie", gdzie pracował od 1957 do 1981 roku. Po raz kolejny do "Gościa Niedzielnego" wrócił w latach 1982-88.
W 1988 roku przeszedł na rentę inwalidzką, a w roku 1994 przeszedł na emeryturę. Był aktywnym członkiem "Solidarności", dołączając do niej we wrześniu 1980 roku, a jego zaangażowanie zaowocowało zajmowaniem stanowiska przewodniczącego Komisji Zakładowej przy Śląskim Wydawnictwie Prasowym. W 1981 roku pełnił rolę redaktora biuletynu publicystycznego Zarządu Regionu MKZ Katowice "Wprost".
Po wprowadzeniu stanu wojennego został internowany 13 grudnia 1981 roku. Początkowo przetrzymywany był w areszcie w Katowicach, a następnie osadzony w obozie dla internowanych w Jastrzębiu-Szerokiej. Po tragicznych przeżyciach i licznych staraniach biskupa katowickiego, udało mu się uzyskać zwolnienie z internowania 10 maja 1982 roku.
W trakcie stanu wojennego, będąc redaktorem w "Gościu Niedzielnym", współpracował z takimi osobami jak Jerzy Buzek czy Grzegorz Opala, odgrywając znaczącą rolę w podziemnej działalności RKW Regionu. Zwoźniak był także jednym z organizatorów Tygodni Kultury Chrześcijańskiej w Katowicach oraz brał aktywny udział w akcjach odczytowych, prowadząc je w licznych polskich miastach.
Od 1985 do 1989 roku redagował dwumiesięcznik społeczno-kulturalny "Jesteśmy", a także był przewodniczącym Komitetu Kultury Niezależnej. W 1986 roku założył Oficynę Śląską i kierował nią aż do jej rozwiązania w 1990 roku. Jego zaangażowanie społeczne nie wiązało się z żadnymi gratyfikacjami finansowymi, a wszystkie działania prowadził społecznie, z pasją i oddaniem.
Od 1995 roku redagował "Zeszyty Historyczne Solidarności Śląsko-Dąbrowskiej", dokumentujące ważne wydarzenia związane z "Solidarnością" w regionie w latach 1982-1989. Ostatni z wydanych zeszytów miał się ukazać latem 2007 roku, a dotychczas opublikowano 7 zeszytów, każdy liczący 200-280 stron. Był także członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich od 1957 roku i nigdy nie należał do żadnych partii politycznych.
Jego wkład w działalność społeczna i dziennikarską zaowocował pośmiertnym odznaczeniem Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, przyznanym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 9 maja 2007 roku.
Twórczość
Twórczość Zdzisława Zwoźniaka obejmuje wiele dzieł, znanych w polskim krajobrazie literackim. Oto niektóre z nich:
- „Alchemia” (Warszawa 1978),
- „Kalendarze” (Warszawa 1981),
- „Alter ego dla każdego” (Ruda Śląska 2000),
- „Refleksje o wolności i kulturze” (Katowice 1989),
- „Jak się rodziła Solidarność” – Region Śląsko-Dąbrowski 1980-1981″ (Warszawa 1990),
- „Zbrodnie, o których nie wolno zapomnieć” (razem z książką Stanisława Wilniuka, wydanej w Oficynie Śląskiej w 1988 roku) – szkic historyczny, wydany pod pseudonimem Aleksandra Mirskiego,
- zbiór wierszy i piosenek stanu wojennego Regionu Śląsko-Dąbrowskiego pt. „… póki my żyjemy” (wydany pod wspólnym z Włodzimierzem Kapczyńskim kryptonimem „Ka-Zet” w Oficynie Śląskiej w 1986),
- zbioru 890 wierszyków z pensjonarskich pamiętników pt. „Ku pamięci” (wydanego w 1995 roku w Tarnowie),
- „Niezwykłe! Nieprawdopodobne! Nie z tej ziemi!” (wydanej w Katowicach w 2004),
- „Skarbiec magiczny, czyli 7 razy opieczętowanej Księgi Największych Tajemnic”,
- zbiór 24 relacji popularnonaukowych pt. „Same niezwykłości”,
- „Księga największych tajemnic” (swego rodzaju „Alberta Nowego, prawie doskonałego”).
Bibliografia
Jego prace można również odnaleźć w Encyklopedii Solidarności.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Stanisław Jędrzejek | Andrzej Fabrycy | Włodzimierz Ostrowski | Władysław Szafer | Sławomir Nowak (matematyk) | Czesław Kupisiewicz | Jan Juda | Irena Lewińska | Natan Balzam | Aleksander Wojciechowski (historyk sztuki) | Janusz Degler | Jerzy Kram | Bogdan Suchodolski | Lucjan Krawiec | Czesława Prywer | Zbigniew Białas | Michał Reicher | Jerzy Gadomski | Stanisław Witek (chemik) | Witold MańczakOceń: Zdzisław Zwoźniak