Stefan Eichler

---

Życiorys

Stefan Eichler przyszedł na świat w Sosnowcu, wówczas znajdującym się w powiecie będzińskim guberni piotrkowskiej. W młodzieńcze lata spędził w Radomiu, gdzie w 1905 roku brał udział w strajku szkolnym. Po ukończeniu Szkoły Handlowej w 1912 roku, w 1913 roku rozpoczął studia w Institut Polytechnique w Glons (Liège). Jeszcze w tym samym roku dołączył do Związku Strzeleckiego.

W październiku 1914 roku wstąpił do 1 pułku piechoty Legionów Polskich. Jego udział w bitwie pod Łowczówkiem zakończył się wzięciem do niewoli przez Rosjan, jednak w lutym 1915 roku udało mu się uciec, a następnie przez pięć miesięcy powracał do zdrowia we Lwowie. Z początkiem 1916 roku, służył już w 1 pułku ułanów. W okresie od 5 lutego do 31 marca 1917 roku uczęszczał na kurs oficerski w Ostrołęce, gdzie z sukcesem ukończył szkolenie z dobrymi wynikami.

Latem tego samego roku, po kryzysie przysięgowym, Stefan został internowany w Szczypiornie, a potem w Łomży, skąd udało mu się uciec w marcu 1918 roku. Po wojnie, w październiku 1918 roku, rozpoczął naukę na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, jednak wkrótce, w listopadzie, zaciągnął się do 7 pułku Ułanów Lubelskich. 12 stycznia 1919 roku, awansował na stopień podporucznika, a w kwietniu tego samego roku trafił do Szkoły Jazdy.

Awans do rangi porucznika otrzymał 1 kwietnia 1920 roku, a w sierpniu tego samego roku został przydzielony do Szkoły Aplikacyjnej Kawalerii w Saumur. Po ukończeniu szkolenia, służył w swoim macierzystym pułku m.in. jako instruktor jazdy konnej oraz w I Brygadzie Jazdy. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika, z datą starszeństwa na 1 czerwca 1919 roku oraz zajmował 95. miejsce w korpusie oficerów jazdy, później przemianowanej na kawalerię.

Do sierpnia 1926 roku pozostawał w Centralnej Szkole Kawalerii w Grudziądzu, będąc jednocześnie oficerem nadetatowym 7 pułku Ułanów Lubelskich. W 1924 roku pełnił rolę oficera ordynansowego dowódcy Oddziału Szkolnego podpułkownika Piotra Skuratowicza. 1 grudnia 1924 roku uzyskał awans na rotmistrza, z datą starszeństwa na 15 sierpnia 1924 roku, zdobywając 12. lokatę w korpusie oficerów kawalerii. W sierpniu 1926 roku powrócił do swojego pułku, by 30 listopada 1927 roku zostać przeniesionym do kadry oficerów kawalerii z przydziałem do Departamentu Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie.

21 stycznia 1930 roku, po zakończeniu kursu próbnego, wstąpił do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie jako słuchacz Kursu Normalnego na lata 1929–1931. Z dniem 1 września 1931 roku, po ukończeniu programu, przeszedł do Brygady Kawalerii „Suwałki” na stanowisko szefa sztabu. Z dniem 1 marca 1934 roku został przydzielony do dyspozycji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, gdzie pracował do końca listopada tego samego roku. Od stycznia 1935 do kwietnia 1939 roku pełnił funkcję starosty augustowskiego, a od kwietnia 1939 roku starosty stołpeckiego.

Tuż przed wybuchem II wojny światowej, po inwazji ZSRR, opuścił Polskę i udał się na Litwę, gdzie niestety został internowany w obozie w Wyłkowyszkach. Po zajęciu Litwy przez Sowietów, Stefan trafił do niewoli oraz do obozów w Kozielsku i Griazowcu. Udało mu się uciec z ZSRR przy wsparciu Armii Andersa, służąc jako zastępca szefa sztabu w 5 i następnie 10 Dywizji Piechoty, a później jako szef Bazy Ewakuacyjnej w Teheranie.

Po zakończeniu II wojny światowej, Stefan zdecydował się pozostać na emigracji. Był aktywnym członkiem III Rady Rzeczypospolitej, w której zasiadał jako wyznaczony przez Stronnictwo Chrześcijańskiej Demokracji – Komitet Zagraniczny. W dniu 16 lipca 1965 roku, przyjął członkostwo w Głównej Komisji Skarbu Narodowego. Na mocy decyzji z 15 września 1966 roku, został ministrem spraw krajowych w rządzie Aleksandra Zawiszy, co zaowocowało jego udziałem w IV Radzie Rzeczypospolitej Polskiej. W tym samym roku, mianowany został podpułkownikiem w korpusie oficerów kawalerii.

Stefan Eichler pozostawił cenne wspomnienia w formie książki „Z trudu naszego i znoju… Wspomnienia z mego życia”, która ukazała się pośmiertnie w 2005 roku. Zmarł 12 marca 1980 roku i znalazł spoczynek na Morden Cemetery. W roku 2023 jego szczątki oraz ciała małżonki Felicji zostały ekshumowane, a po przewiezieniu do Polski, pochowane na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera C, rząd 10a, grób 26).

Ordery i odznaczenia

Stefan Eichler był odznaczony wieloma wyróżnieniami za swoje bohaterskie działania oraz wkład w historię. Wśród jego osiągnięć znalazły się:

• Krzyż Niepodległości, przyznany 9 listopada 1931 roku,
• Krzyż Walecznych, otrzymany dwukrotnie „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”,
• Srebrny Krzyż Zasługi, przyznany 10 listopada 1928 roku.

---

Oceń: Stefan Eichler

---