Lucjan Tajchman

---

Życiorys

Lucjan Tajchman, jako młody człowiek, spędził swoje pierwsze lata w rodzinnym Sosnowcu, gdzie w 1928 roku uzyskał maturę. Wkrótce po ukończeniu szkoły, na początku lat 30-tych, ukończył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy Piechoty, a następnie zaangażował się w działalność Polskiej Partii Socjalistycznej.

W listopadzie 1939 roku działał aktywnie na rzecz zagłębiowskiego ruchu społecznego, wspólnie z m.in. Aleksym Bieniem i Władysławem Gęborkiem, organizując struktury ruchu Wolność Równość Niepodległość. Jako komendant regionalnej Milicji Robotniczej oraz zastępca szefa Komendy Koordynującej Okręgu Zagłębie WRN, Tajchman stał się jednym z najważniejszych socjalistycznych konspiratorów w Zagłębiu Dąbrowskim. Jego inicjatywy obejmowały również ogromne wsparcie dla ludności żydowskiej w sosnowieckim i będzińskim Getcie.

W 1943 roku uczestniczył w crucialnych rozmowach scaleniowych, które miały miejsce pomiędzy socjalistyczną konspiracją a Armią Krajową. Dzięki tym negocjacjom oddziały Gwardii Ludowej WRN oraz Milicji Robotniczej z Zagłębia i Górnego Śląska uzyskały autonomiczne prawo działania w strukturach Okręgu Śląsk AK.

Latem 1943 roku, w obliczu zagrożenia aresztowaniem wielu socjalistów, powstał oddział dywersyjny AK „Surowiec” pod dowództwem ppor. Gerarda Woźnicy ps. „Hardy”. Oddział ten operował na pograniczu Rzeszy i Generalnego Gubernatorstwa, podejmując działania przeciwko wrogowi. W grudniu 1943 roku aresztowani zostali mjr Cezary Uthke ps. „Tadeusz” (dowódca Brygady Zagłębiowskiej WRN) oraz por. Stefan Nowocień ps. „Sztygar”, komendant Inspektoratu Sosnowiec AK. Po ich aresztowaniu, Tajchman został ich następcą.

Po wyzwoleniu Zagłębia, Lucjan Tajchman podjął decyzję o kontynuacji walki z nowym rządem. Związał się z organizacją NIE, a następnie wstąpił do Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj, gdzie pełnił funkcję komendanta Inspektoratu Sosnowiec. W tej roli kierował inspektoratem aż do 21 września 1945 roku, kiedy to, na rozkaz komendanta Okręgu Śląsko-Dąbrowskiego DSZ, ppłka Zygmunta Janke ps. „Walter”, ujawnił się razem z całym inspektoratem.

W październiku 1945 roku, niestety, Lucjan Tajchman został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Osadzony w katowickim więzieniu UBP, doświadczył okrutnych tortur, które doprowadziły do jego śmierci z wycieńczenia. Ostatecznie spoczął w rodzinnym Sosnowcu, tam, gdzie wszystko się zaczęło.

Awanse

W ciągu swojej kariery wojskowej, Lucjan Tajchman zdobył szereg awansów, które odzwierciedlają jego poświęcenie oraz umiejętności w służbie wojskowej. Awansował na kolejne stopnie w armii, co pokazuje jego rozwój i zaangażowanie w obronność kraju.

• plutonowy podchorąży rezerwy piechoty – pierwsza połowa lat 30,
• podporucznik rezerwy piechoty – w trakcie II wojny światowej,
• porucznik rezerwy piechoty – 1 stycznia 1945,
• kapitan rezerwy piechoty – 1 czerwca 1945 (rozkazem DSZ nr. 319).

---

Oceń: Lucjan Tajchman

---