Zbigniew Juliusz Babiński, urodzony 13 maja 1896 roku w Sosnowcu, był jednym z wielu niezwykłych Polaków, którzy zasłużyli na pamięć i szacunek.
Pełniąc służbę jako kapitan pilot w Wojsku Polskim, Babiński wpisał się w historię jako ofiara tragicznych wydarzeń katyńskich, które miały miejsce w 1940 roku.
Jego życie, choć przerwane w dramatyczny sposób, świadczy o odwadze i poświęceniu, które towarzyszyły polskim żołnierzom w trudnych czasach II wojny światowej.
Życiorys
Zbigniew Babiński przyszedł na świat w rodzinie Stanisława oraz Heleny z Borkowskich. Już jako młody uczeń w gimnazjum wykazał się znaczną kreatywnością, konstruując w 1912 roku w Milanówku dwupłatowy szybowiec, który niestety rozbił się podczas prób, gdy latał jako latawiec.
W 1913 roku stworzył kolejny model szybowca, tym razem również dwupłatowego, na którym zdołał przeprowadzić kilka krótkich lotów. W listopadzie 1918 roku włączył się aktywnie w akcję rozbrajania niemieckich żołnierzy. Dwa miesiące później, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, wstąpił do polskiego lotnictwa wojskowego, gdzie służył jako podporucznik pilot w 1 eskadrze wywiadowczej w czasie wojny polsko-radzieckiej.
W jego obowiązkach było m.in. opracowywanie efektywnych metod ataków powietrznych z tak zwanym lotem koszącym przeciwko radzieckiej kawalerii. Jego odwaga i umiejętności zostały szczególnie uwidocznione 14 sierpnia 1920 roku, kiedy to przeprowadził atak na baterię artylerii pod Pułtuskiem, skutecznie ją rozpraszając.
W okresie międzywojennym Babiński kontynuował swoją służbę wojskową w różnych jednostkach lotniczych, w tym we Lwowie, Bydgoszczy, Dęblinie oraz Warszawie. W 1921 roku wstąpił do 1 pułku lotniczego, a później do Centrum Wyszkolenia Podoficerów Lotnictwa. W dniu 3 maja 1926 roku awansował na stopień kapitana, uzyskując 23. lokatę w korpusie oficerów aeronautycznych. W 1937 roku, w związku z utworzeniem korpusu oficerów lotnictwa, został zakwalifikowany do grupy technicznej, a w marcu 1939 pełnił służbę w 1 pułku lotniczym jako I oficer nadzoru technicznego w parku Bazy Lotniczej.
Babiński aktywnie uczestniczył w polskiej turystyce lotniczej. W 1922 roku wystartował w pierwszych w Polsce zawodach lotniczych – I Krajowym Locie Okrężnym, gdzie zajął 3. miejsce. Jako członek Aeroklubu Warszawskiego, przykładał dużą wagę do rozwoju turystyki lotniczej w Polsce. Testował różne samoloty, takie jak amatorski D-1 Cykacz (1925) oraz WZ-XI Kogutek (1927). W 1928 roku na Kogutku odbył pierwszy turystyczny rajd po Polsce, który liczył ponad 600 km.
Jego udział w II Krajowym Konkursie Awionetek w 1928 roku przyniósł mu 9. miejsce, a w III konkursie w 1930 roku musiał się wycofać. Posiadał samolot JD-2 (SP-ACA), którym zrealizował wiele lotów turystycznych, lądując w około 225 miejscowościach w Polsce. W 1936 roku nabył samolot RWD-7, który służył mu do 1938 roku, a później korzystał z prototypu RWD-16. Do 1937 roku odbył loty do około 400 przygodnych miejsc.
W lipcu 1930 roku brał udział w międzynarodowych zawodach Challenge 1930 na samolocie PWS-50, lecz nie zdołał ukończyć lotu okrężnego wokół Europy; przyczyny były różne: od zdyskwalifikowania za przekroczenie czasu, przez chorobę, aż po problemy z podwoziem samolotu.
Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku, podczas kampanii wrześniowej, wykonał loty zwiadowcze na samolocie RWD-14 Czapla, ostatni raz 16 września. Tuż po agresji ZSRR na Polskę, w nocy z 17 na 18 września 1939 roku, został aresztowany przez sowietów i przetrzymywany w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 roku został przeniesiony do Katynia, gdzie zginął z rąk funkcjonariuszy NKWD, a jego ciało zostało pochowane na terenach Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.
Jego zidentyfikowane zwłoki podczas ekshumacji w 1943 roku nosiły numer 1958. W pudełku, które odnaleziono przy ciele, znajdowały się różne dokumenty, w tym karta szczepień oraz rozkazy. Figuruje również na liście wywózkowej z 1 kwietnia 1940 roku. Dnia 5 października 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, mianował pośmiertnie Zbigniewa Babińskiego na stopień majora, a awans ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w czasie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
W życiu osobistym jego żoną była Henryka, z którą Zbigniew doczekał się dwóch synów.
Ordery i odznaczenia
Wśród odznaczeń i wyróżnień przyznanych Zbigniewowi Babińskiemu, znajdują się znaczące osiągnięcia. Poniżej wypunktowane zostały kluczowe nagrody, które podkreślają jego wkład w służbę:
- Srebrny Krzyż Zasługi, przyznany 12 maja 1933,
- Polowa Odznaka Pilota nr 45, nadana 11 listopada 1928, „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918–1920”,
- Krzyż Kawalerski Orderu Gwiazdy Rumunii, nadany w Rumunii,
- Krzyż Kawalerski Orderu Lwa Białego, przyznany przez Czechosłowację,
- Odznaka Pilota Czechosłowacji, nadana 11 listopada 1937.
Przypisy
- 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [dostęp 27.06.2024 r.]
- Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 17.11.2024 r.]
- Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność., pbc.uw.edu.pl, 09.10.1948 r., s. 4 [dostęp 17.11.2024 r.]
- Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
- Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
- Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 26 [dostęp 18.11.2024 r.]
- Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
- Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 21. ISBN 83-7001-294-9.
- AuswärtigesA. Amt AuswärtigesA., „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 219 [dostęp 18.11.2024 r.]
- Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 04.03.2015 r.]
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- A. Glass, op.cit., s. 344.
- A. Glass, op.cit., s. 186.
- Krzysztof Tarkowski, Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką 1919–1920, Warszawa 1991, s. 96.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 18 z 03.05.1926 r., s. 131.
- Tadeusz Malinowski: Pierwsze zawody. „Skrzydlata Polska”. 45/1989, s. 7, 05.11.1989 r.
- Marian Krzyżan, op.cit., s. 232 i A. Glass, op.cit. s. 186.
- Edwin P.A. Heinze, International Touring Competition. flightglobal.com. w: Flight nr 1131, 29.08.1930 r., s. 968.
- MarianM. Krzyżan, Międzynarodowe turnieje lotnicze 1929–1934, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1988, s. 45.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 15 z 11.11.1928 r., s. 436.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 11.11.1937 r., s. 55.
- Rybka i Stepan 2006, s. 225.
- Rybka i Stepan 2006, s. 776.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Wojciech Korwin-Kossakowski | Jan Królikowski | Lucjan Tajchman | Wanda Gawryłow-Jankowska | Antoni Kiedrzyński | Stanisław Śledź | Stanisław Hałaczkiewicz | Czesław Łapiński (wojskowy) | Tadeusz Ciemochowski | Stanisław Brejnak | Henryk Woźniak (powstaniec warszawski) | Jan Krzos | Zdzisław Czech | Zygmunt Hempel | Stefan Eichler | Wincenty Bolesław Stawiarz | Zbigniew Piasecki (wojskowy) | Rudolf Niemczyk | Wiesław Chrzanowski (1920–2011) | Ryszard Mańka (powstaniec śląski)Oceń: Zbigniew Babiński